6. NAPĘD ELEKTRYCZNY 508
Jeśli napięcie wzbudzenia generatora oznaczyć ufG = kull;GS, gdzie ku > 1 dla rozruchu ku = 0 dla hamowania oraz ku < — 1 dla nawrotu, to prędkość silnika może być wyrażona równaniem operatorowym dla Mm = 0
_
s(l+sTJ(l+sTfG)
oraz w funkcji czasu
(6.107)
(6.108)
ow = Tku°0T (Tfoe~'/T/‘ — Tme~t<T-)
lfG~
Prąd w obwodzie tworników w funkcji czasu
i.(0 = Kh - (e-^-e-"7--)
^ JG
W równaniach powyższych: fż0 — prędkość biegu jałowego silnika przy znamionowym jego wzbudzeniu i napięciu eGN wyrażona wzorem
Q _ kę (J/G,v _ eGN
0 “ *) ~ ^('W
oraz Ik — prąd zwarcia silnika przy znamionowym napięciu generatora i zahamowanym wirniku wg wzoru
Równania (6.107) oraz (6.108) umożliwiają obliczenie przebiegów prędkości i prądu dla dowolnego procesu przejściowego. Należy wprowadzić odpowiednią wartość współczynnika ku, nazywanego współczynnikiem forsowania. Określa on początkowy krotność napięcia wzbudzenia, które ma przyspieszyć tempo narastania napięcia indukowanego eG = /((). Prąd tworników generatora i silnika osiąga w czasie stanów przejściowych szczytową wartość
(6.109)
Dla maszyn dużych mocy, gdy Tfo » Tm, należałoby—dla utrzymania prądu szczytowego w granicach 1,5 —2-krotnego prądu znamionowego — stosować ku > 5. Natomiast dla maszyn małych mocy, gdy Tm = TfG, istnieje konieczność łagodzenia procesu przejściowego, tzn. przyjmowania k„ < 1. Wzbudzenie generatorów układu Leonarda w starszych rozwiązaniach było zasilane ze wzmacniaczy magnetycznych lub elektromaszynowych. W nowszych, modernizowanych napędach w układzie generator-silnik uzwojenie wzbudzenia generatora jest zasilane z nawrotnego przekształtnika tyrystorowego, który można traktować jako liniowy element bezinercyjny o wzmocnieniu średnim. Wówczas
Gp(s) = Kp = Kp„
A“<io
0,96
Un
przy czym: ud0 — napięcie stanu jałowego prostow nika przy kącie opóźnienia wyzwalania równym zeru (a = 0), U0m — amplituda napięcia porównawczego w układzie wyzwalania.
Do zasilania uzwojeń wzbudzenia maszyn układu Leonarda są stosowane układy przekształtnikowe, w których sygnały sprzężeń zwrotnych są wprowadzane do odpowie0'
1-TODY I UKŁADY REG. I STAR PRĘDKOŚCI SILN. PRĄDU STAŁEGO 6.4- ■ -.....-
Rys. 6.51. Przekształtnikowe wzbudzenie generatora: a) schemat strukturalny; b) schemat blokowy
Reg - regulator proporcjonalny o wzmocnieniu kr
nich regulatorów prędkości silnika lub prądu w obwodzie. Na rysunku 6.51 generator G ma uzwojenie wzbudzenia zasilane z prostownika, którego napięcie ud0 = kulIfGN.
W regulatorze proporcjonalnym o współczynniku wzmocnienia kr są sumowane sygnały: zadający Kuecz i sprzężenia zwrotnego Kuea.
Wypadkowa transmitancja jest opisana równaniem
Gc(s) =
L’g(S)
eGz(s)
1 +s
Tfo
k+ 1
w którym k = KukrkpkG.
Widać, że odpowiedni dobór napięcia przekształtnika pozwala na przyspieszenie procesu wzbudzania generatora, zwłaszcza w początkowym okresie przebiegu przejściowego. Stosowane w praktyce napędów dużych mocy współczynniki ku nie przekraczają pięciu. Przekształtnikowe wzbudzenie silnika umożliwia regulację jego strumienia w sposób automatyczny po osiągnięciu napięcia na zaciskach twornika bliskiego wartości znamionowej. Zasilający uzwojenie wzbudzenia prostownik PWz rys. 6.52 ma regulator o nieliniowej charakterystyce, utrzymujący stalą wartość prądu ifs = ifSN aż do chwili, gdy
ifsN |
<*J0max | |
UON |
ifs min | |
UaN |
•V 6.52. Zależna regulacja wzbudzenia silnika: a) schemat; b) charakterystyki t\-, — /(»„) oraz ty — fiuj ł/*min - minimalny graniczny prąd wzbudzenia