316 2

316 Bnnu\law Dunaj

wiernie pisownię oryginału. Z czasem nasila się tendencja do wprowadzenia zmian graficznych. W najnowszym materiale obserwuje się np. zastępowanie litery v przez «■: cover II kower, developer II deweloper, vocal II wokal, c (lub grupy ck) przez k: consulting II konsulting, eestasy II ekstasy, hacker II haker, także j przez di: disc jockey II dyskdiokej, joystick II dżojstik, ch przez cz: chips II czips. Połączenie ea bywa zastępowane przez i, np.: dealer II diler, leasing II lising. Polszczenie ortografii ma niekiedy charakter eksprcsywny, np. w wypadku zastępowania litery w przez l, por.: showbusiness II szołbiznes, talk show II tokszol itp. (szerzej na temat adaptacji graficznej anglicyzmów w polszczyźnie Mańczak-Wohlfeld 1995, s. 42—47).

Na tle niezwykle ekspansywnych w ostatnim okresie anglicyzmów zapożyczenia z innych języków przedstawiają się bardzo skromnie. Bardzo słabo zaznacza się wpływ języków, które dawniej oddziaływały silnie na leksykę polską. Mam tu na myśli język niemiecki i francuski.

Ani jeden wyraz z języka niemieckiego nie ma dziś szerokiego zasięgu. Wyraz jurna 'kradzież w marketach niemieckich towarów i przemyt ich przez granicę’ ma charakter środowiskowy. Od czasu do czasu pojawia się wyraz szrot 'złomowisko samochodów’. Z czasem może upowszechni się pokal 'rodzaj szklanki do piwa na nóżce’, czemu sprzyja inwazja niemieckich supermarketów. Zdarza się, że pewne formy wprowadza się do tekstów ze względów stylistyczno-ekspresywnych, np. arbajt: Ma na koncie tyle miliardów zielonych, że mógłby sobie z arbajtem dać spokój do końca życia. (NCz 1997/12), czy tauzen: W pierwszym miesiącu zarobisz może z „tauzeha” (Ang 1994/33). Wyrazy te sytuują się jednak na peryferiach systemu leksykalnego polszczyzny.

Niewielki jest też wpływ języka francuskiego na najnowszą polszczyznę. Wśród nowych zapożyczeń można odnotować bale jaz II balayage 'metoda farbowania włosów’, espadryl 'rodzaj obuwia’, harlekin II harlequin 'od nazwy francuskiej serii wydawniczej). transza. Okazjonalnie pojawił się wyraz pillage (Może też dojść tam do kolejnego ,pillage" — nocy rzezi, gwałtu i rabunków — Ż 1997/112). Ostatnio w związku z rezultatami wyborów parlamentarnych we Francji i w Polsce używany bywa wyraz francuski coha-bitation w wersji oryginalnej (Jeśli Kwaśniewski chce marzyć o „cohabitation”, nie może prowadzić prowokacyjnej polityki wobec AWS. — Ż 1997/222) lub w wersji spolszczonej koabilacja (Zatem Francja stoi wobec perspektywy ,Jioabitacji”, czyli wspólnych rządów prezydenta i premiera z różnych obozów. — MP 1997/24).

Parę wyrazów o bardzo ograniczonym zakresie użycia przywędrowało z Włoch, por.: papamobile 'pojazd papieski’, raccomandazioni 'wskazania Kościoła dotyczące małżeństw niesakramcnialnych’ i ostatnio często używany w związku ze śmiercią księżnej Diany wyraz paparazzo. w liczbie mnogiej paparazzi — nastręczjący problemy fleksyjne, o czym napiszę dokładniej w innym miejscu. Do realiów włoskich odnosi się wyraz tifosi.

Z języka hiszpańskiego pochodzi wyraz jojoba (upowszechniła się jednak wymowa francuska toioba) i mac ho.

Oddziaływanie języka rosyjskiego poświadcza kilka wyrazów. Niektóre z nich były znane wcześniej, ale zostały udokumentowane w materiale z ostatnich lat, por.: gensek,