338

329

Nogietek lekarski

Wymagania klimatyczne i glebowe. Ojczyzna nogietka lekarskiego jest nieznana. Już w średniowieczu uprawiany był powszechnie. U nas spotyka się go w całym kraju, prawie w każdym ogródku na wsi jako roślinę ozdobną. Niekiedy występuje zdziczały jako chwast polny lub ogrodowy.

W stosunku do gleby nogietek nie jest wymagający. Rośnie nawet na glebach piaszczystych, jednak na glebie żyźniejszej i dostatecznie wilgotnej wyrasta silniej i wykształca większe koszyczki kwiatowe.

Nogietek wymaga stanowiska ciepłego i słonecznego, na zacienionym mało rozgałęzia się i słabiej kwitnie.

Ze względu na łatwą uprawę i duży nakład pracy ręcznej przy zbiorze kwiatów, uprawa nogietka nadaje się tylko dla małych gospodarstw rolnych, dysponujących dużą ilością rąk do pracy.

Uprawa roli i nawożenie. Uprawa roli polega na średnio głębokiej orce przedzimowej, wiosną na włókowaniu, następnie na powtarzanym bronowaniu przedsiewnym. Stanowisko w płodozmianie jest dla nogietka obojętne. Oczywiście najlepiej odpowiada mu stanowisko po okopowych na pełnej dawce obornika, natomiast nie należy uprawiać go na polu świeżo zasilonym tym nawozem, gdyż zbyt silnie się rozrasta i wykształca mniej kwiatów. Na glebach dostatecznie żyznych nie wymaga nawożenia miner-ralnego, natomiast na stanowiskach słabszych wskazane są nawozy azotowe, fosforowe i potasowe w ilości: 1—2 q/ha saletry lub saletrzaku oraz superfosfatu i 40% soli potasowej.

Rozmnażanie. Nogietek lekarski rozmnaża się wyłącznie z nasion; 1000 nasion waży około 13 g; siła kiełkowania 60—90%; nasiona kiełkują średnio po 10 dniach i zachowują zdolność kiełkowania 2—3 lat. Do obsiania 1 ha potrzeba ich około 5 kg.

Zakładanie plantacji. W zależności od warunków atmosferycznych można zastosować wysiew nasion już w końcu marca oraz przez cały kwiecień.

Nasiona wysiewa się wprost do gruntu — na miejsce stałe, ręcznie lub siewniczkiem, przykrywając je na głębokość 2 cm. Stosuje się zwykle siew rzędowy przy rozstawie rzędów 30—40 cm. Przy gęstych wschodach wykonuje się przerywkę roślin co 20 cm. Wysiewając siewniczkiem należy zwrócić uwagę na dostateczne przykrycie nasion, które często z powodu swego nierównomiernego kształtu i wielkości pozostają na powierzchni; z tego powodu wskazane jest zasiew wałować. Rośliny rosną bardzo szybko.

Pielęgnowanie plantacji na glebie w dobrej kulturze ogranicza się do dwukrotnego planetowania oraz ewentualnej przerywki, którą wykonuje się wkrótce po wzejściu roślin podczas ręcznego odchwaszczania rzędów.

W czasie kwitnienia należy usuwać z plantacji (wyrywać z korzeniami)

wszystkie rośliny o kwiatach jasno żółtych i nie pełnych.

\