442 443 2

Rozwielitka pchlica — Daphnia pulex jest pospolita w naszych wodach. Postacie dojrzałe do 4 mm długie.

Rodzaj słoniczki (synonim: bosminy) — Bosnima obejmuje gatunki mające czułki I dobrze rozwinięte, ciało kuliste. Słoniczki występują w różnych zbiornikach wodnych, słodkich i słonawych. w tym w Bałtyku. Postacie dojrzałe wykazują zmienność sezonową, a także zmienność związaną z rodzajem wód, w których żyją, w wodach bardziej słonych, a więc gęstszych, wyrostki karapaksu mają mniejsze.

Leptodora kindtii, o ciele przezroczystym, drapieżna, żyje w jeziorach i dużych zbiornikach wód słodkich. Nie wykazuje zmienności lokalnej i sezonowej. Karapaks silnie zredukowany, w całości stanowi komorę lęgową. Meta-nauplius.

Gromada: łopatonogi — Remlpedia

Diagnoza: skorupiaki zbudowane z głowy i tułowia, na legmentach tułowia odnóża członowane, lopatowate, bocznie ustawione.

CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA

Łopatonogi żyją w przybrzeżnych jaskiniach mórz pełnosłonych, w swych częściach górnych wypełnionych wodą słodką, a w częściach dolnych morską. Występują przy dnie. Ok. 10 gatunków.

Postacie dojrzałe są ok. 3 cm długie, smukłe, zbudowane z głowy i tułowia (brak wyodrębnionego odwłoka), ślepe. Na głowie parzyste, prętowate, wyrostki przedczułkowe. Czułki 1 dwugałęziowe, czułki II łopatowate. Żuwaczki i szczęki w zagłębieniu, nakryte silnie rozwiniętą wargą dolną. Tułów złożony z 32 segmentów. Pierwszy segment przyłączony do głowy, jego odnóża zmienione w szczękonóża. Dalsze segmenty homonomiczne, z dwugałęziowy-mi, członowanymi, łopatowatymi odnóżami ustawionymi bocznie (podobnie jak parapodia pierścienic), ze szczecinami (ryc. 164). Ostatni segment tułowia zrośnięty z telsonem. Telson z łopatowatymi widełkami. Pływają mając grzbiet skierowany w dół, podobnie jak skrzelonogi bezpancerzowe.

Układ nerwowy typu drabinkowego. Jelito środkowe z uchyłkami trzust-kowo-wątrobowymi rozmieszczonymi segmentalnie. W sumie, gromada wyka-

żuje cechy prymitywne (homonomiczny tułów, brak odwłoka, boczne ustawienie odnóży, segmentalne rozmieszczenie uchyłków jelita), zaawansowane (szczękonóża, cecha właściwa skorupiakom wyżej rozwiniętym, członowane odnóża), jak i nietypowe dla skorupiaków (wyrostki przedczułkowe).

Pierwszy gatunek (ryc. 164), zaliczany do tej gromady, został opisany w 1980 r.

Gromada: wąsoraczki — Mystacocarida

Synonim: smukloraczki

Diagnoza skorupiaki o ciele cylindrycznym, mające silnie wydłużone czułki oraz przysadki gębowe, które prócz pełnienia podstawowych funkcji służą także do lokomocji; o odnóżach tułowiowych krótkich jednoczłonowych.

CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA

Gatunki zaliczane do gromady żyją pomiędzy ziarnami piasków morskich, u wybrzeży obu Ameryk i Morza Śródziemnego. 9 gatunków.

Ciało mają od 0,5 do I mm długie, cylindryczne, smukłe (synonim: smukloraczki). Głowa mała, na niej oczy naupliusowe (4), długie członowane jednogałęziowe czułki I, krótsze dwugałęziowe czułki II, długie dwugałęziowe żuwaczki i szczęki (ryc. 165). Odnóża głowowe, ze względu na długość, wyglądają jak wąsy i stąd nazwa gromady. Zaopatrzone są w szczeci, służące do zgarniania pokarmu. Oprócz podstawowych funkcji, służą jeszcze do lokomocji. Odnóża pierwszego segmentu tułowia, chociaż nie przyłączonego do głowy, wykształcone w szczękonóża. Na dalszych 5 segmentach tułowia skrócone jednogałęziowe odnóża. Odwłok bez odnóży. Telson zaopatrzony