606 607

Rodzina: osy — lespidae. Polują na owady lub odżywiają się produktami roślin bogatymi w cukier. Samotne i społeczne. Społeczne budują gniazda z masy papierowej, którą wytwarzają / przerobionej celulozy. Szerszeń groźny

—    Vespa crabro karmi larwy pszczołami.

Rodzina: grzebaczowate — Sphecidae obejmuje gatunki karmiące larwy zabitymi lub sparaliżowanymi owadami i pająkami.

Rodzina pszczoły — Apidae charakteryzuje się pokryciem ciała mającym liczne włoski oskórkowe. Larwy karmią pyłkiem i miodem. Pszczoła miodna

—    Apis mellifera żyje w rodzinach składających się 20 — 30 tysięcy potomnych osobników płodnej samicy (królowej, matki), z robotnic (bezpłodnych samic) i samców (trutni, od 1 do kilku tysięcy). Trzmiel ziemny — Bambus terrestris tworzy rodziny, które żyją tylko rok. Buduje gniazda w ziemi. Rodzaj: brzmik

—    Psithyrus obejmuje gatunki nie budujące gniazd, podrzucające jaja, jak kukułki, do gniazd społecznych gatunków.

Rodzina: mrówki — Formicidae. Tworzą wysoko zorganizowane społeczeń-stwa polimorficznc. Samice tracą skrzydła w okresie godowym. Samce uskrzydlone; żyją krótko. Robotnice bezskrzydłe. Budują różnorodne gniazda. Drapieżne. roślinożerne i wszystkożeme. Mrówka rudnica — Formica rufa występuje w lasach iglastych. Pożyteczna, reguluje liczebność owadów roślinożernych. Mrówka faraona — Monomorium pharaonis jest gatunkiem synantropijnym, ciepłolubnym. Została zawleczona do Europy z Indii.

ZESTAWIENIE SYSTEMATYKI TCHAWKOWCÓW Podtyp: tchawkowce — Tracheaia Gromada: wije — Myriapoda

Dział: przodopłciowe — Progoneala Poddział: trójprzysadkowe — Trignatha Podgromada: drobnonogi — Symphyla Poddział: dwuprzysadkowe — Dignalha Podgromada: dwuparce — Diplopoda Rząd: PencUlata Rząd: Pentazonia Rząd: Helmimhomorpha Podgromada: skąponogi — Pauropoda Dział: tyłopłciowe — Opiosthogoneata Podgromada: pareczniki — Chilopoda Nadrząd: Epimorpha

Rząd: zieminkokształtne — Geophilomorpha Rząd: skolopendrokształtne — Scolopendromorpha Nadrząd: Anamorpha

Rząd: drewniakokształtne — Lithobiomorpha Rząd: przetarcznikokształtne — Seutigeromorpha Gromada: owady — Insecla

Dział: owady pierwotnie bezskrzydłe — Apterygogenea

Poddział: skrytoszczękie — Entognatha Podgromada: Myrientomata

Rząd: pierwogonki — Protura Podgromada: Oligoentómata

Rząd: skoczogonki — Collembola Podrząd: wolnopierścieniowe — Arthrópleona Podrząd: zroslopierścieniowe — Symphypleona Podgromada: Diplurata

Rząd: widłogonki — Diplura Podrząd: Campodeida Podrząd: Japygida

Poddział: odkrytoszczękie — Ectognatha Podgromada: przerzutki — Microcoryphia Podgromada: rybiki — Zygenioma Dział: owady pierwotnie skrzydlate — Pterygogenea Podgromada: owady skrzydlate — Pierygota Owady o przeobrażeniu niezupełnym — Hemimetabola Poddział: pierwotnoskrzydłe — Paleoptera Rząd: jętki — Ephemeroplera Rząd: ważki — Odonata Poddział: nowoskrzydłe — Neoplera Nadrząd: Orthopteroidea

Rząd: widelnice — Plecopłera Rząd: karaczany — Blattodea Rząd: modliszki — Manlodea Rząd: termity — Isoptera Rząd: zoraptery — Zoraptera Rząd: Grylloblattodea Rząd: skorki — Dermaptera Rząd: prostoskrzydłe — Orthoptera Rząd: straszyki — Phasmida Rząd: nogoprządki — Embioptera Nadrząd: Hemipteroidea Rząd: gryzki — Psocoptera Rząd: wszoły — Mallophaga Rząd: wszy — Anoplura Rząd: przylżeńce — Thysanoptera Rząd: pluskwiaki różnoskrzydłe — Heteroptera Rząd: pluskwiaki równoskrzydłe — Homoptera Podrząd: skoczki — Cicadodea Podrząd: koliszki — Psyllodea Podrząd: mszyce — Aphidoidea Podrząd: mączliki — Aleyrodińa Podrząd: czerwce — Coccodea