64 65 2

(płonica, róża Twarzy i in.), po nadmiernym ogrzaniu skóry, np. w gorącej kąpieli lub wskutek dłuższego przebywania na słońcu. Przemijające zaczerwienienie twarzy, przechodzące czasami na szyję i na górną część przedniej ściany klatki piersiowej, spostrzega się po wzruszeniach (erythema pudendarum).

Uogólnione zaczerwienienie skóry i błon śluzowych występuje w zatruciu tlenkiem węgla.

Ryc. II

Ryc. 12

Ryc. 11. Przypadek zespołu Morgagniego-Stewarta-Morela (ze zbioru H< Hartwigd).

Ryc. IZ Radiogram czaszki w przypadku zespołu Morgagniego-Stewarta-Morela.

Bladość skóry może zależeć:

1) od zmniejszenia ilości krwi krążącej z powodu ostrej niewydolności krążenia pochodzenia pozasercowego, obfitego krwotoku płucnego, żołądkowego, macicznego itp., w następstwie niedostatecznego odżywiania, bądź też wskutek utraty dużej ilości białka krwi (np. w nerczycy, skrobiawicy narządów wewnętrznych);

2) od znacznego zmniejszenia się liczby czerwonych krwinek we krwi charakteryzującego niedokrwistość pierwotną i wtórną;

3)    od zmniejszonego wypełnienia naczyń krwionośnych skóry wskutek ich kurczu wywołanego przestrachem lub innymi wzruszeniami;

4)    od niedorozwoju naczyń włosowatych skóry.

Jak z tego widać, bladość może dotyczyć całej skóry lub jedynie pewnych jej odcinków, może być przejściowa i nie zawsze jest oznaką choroby.

Alabastrowa bladość skóry jest znamienna dla niedokrwistości aplastycznej, natomiast bladość z odcieniem ziemistym charakteryzuje charłactwo (cachexia).

Bladość skóry jest najsilniej wyrażona w miejscach, w których u ludzi zdrowych skóra jest zabarwiona najbardziej. Najodpowiedniejszym zatem miejscem do stwierdzenia bladości jest twarz.

Bladość skóry ograniczoną do końców palców spostrzega się okresowo w miażdżycy tętnic i w łagodnej marskości nerek na tle przemijającego kurczu małych tętniczek, wywołującego znamienne uczucie martwych palców. W dolnych kończynach stan taki występuje w chromaniu przestankowym, powstającym podczas chodzenia. Objawia się on tym, że goleń i stopy stają się bladosine, zimne i chory odczuwa w nich silne bóle zmuszające go do przerwania ruchu. W chorobie Raynauda palce rąk, zależnie od miejscowego kurczu tętnic i żył, już w pierwszym okresie stają się blade, zimne, jakby martwe i odgraniczają się wyraźnie od części zdrowych.

Częstą zmianą zabarwienia skóry jest sinica (cyanosis). Niezbędne warunki jej powstania stanowią:

1)    znaczne odtlenienie hemoglobiny krwi;

2)    dostateczna liczba czerwonych krwinek we krwi.

Jeśli nie ma drugiego warunku, pierwszy nie wystarcza do powstania sinicy.

Niedotlenienie hemoglobiny może zależeć:

1)    od niedostatecznego utlenienia krwi w płucach, jak to spostrzega się w ostrych i przewlekłych chorobach narządu oddechowego oraz w zwężeniu tętnicy płucnej;

2)    od mieszania się krwi tętniczej z krwią żylną, co się spostrzega w niektórych wrodzonych wadach serca;

3)    od zatrucia ustroju pochodnymi aniliny i sulfonamidami;

4)    od wzmożonej tlenochłonności tkanek.

Postacie sinicy. Odróżnia się sinicę fioletową i szarą.

Sinica fioletowa, zwana także purpurową, powstaje wtedy, gdy przy niewielkim zwykle niedotlenieniu hemoglobiny krew jest przeładowana dwutlenkiem węgla. Postać tę cechuje zabarwienie skóry podobne do barwy śliwki węgierskiej.

Sinica szara natomiast powstaje wtedy, gdy oprócz dużej ilości hemoglobiny odtlenionej krew zawiera mało dwutlenku węgła. Postać ta rokuje znacznie gorzej niż sinica fioletowa.

Sinica może być miejscowa i ogólna.

Sinica miejscowa powstaje w tych okolicach, z których odpływ krwi żylnej jest utrudniony, wskutek czego hemoglobina krwi traci więcej tlenu niż zwykle.

J Zarys ogólnej diagnostyki 65