3tom319

io. technika Świetlna 640

Tablica 10.10. Podstawowe krzywe światłości opraw w zakresie półprzestrzeni dolnej

io. technika Świetlna 640

Ozna

czenie

krzywej

Równanie podstawowej krzywej światłości

Kształt krzywej światłości przy 4>_v = 1000 Im

Ozna

czenie

krzywej

Równanie podstawowej krzywej światłości

Kształt krzywej światłości przy 0_V = 1000 Im

Stosowane podziały opraw są bardzo zróżnicowane i związane z różnymi kryteriami. Najczęściej różnicuje się oprawy także w zależności od: rodzaju źródeł światła (żarówkowe, świetlówkowe itd.), odporności mechanicznej (odporne na wielokrotne udary mechaniczne i drgania sinusoidalne — odporne na uderzenia), sposobu zamocowania (stałe, przenośne, ręczne), sposobu regulacji położenia (nastawne o różnym stopniu nastawności, nienastawne). Również różnicuje się oprawy ze względu na środowiskowe warunki ich stosowania i wynikające stąd wymagania dotyczące ochrony opraw lub ochrony środowiska. Na przykład wyróżnia się oprawy przeciwwybuchowe (o różnej budowie: wzmocnionej, ognioszczelnej, górnicze itp.), odporne na wpływy chemiczne, tropikalne, morskie itd. W katalogach jest stosowany też podział na oprawy: przemysłowe, zewnętrzne, wnętrzowe, projektory, oprawy o specjalnym przeznaczeniu.

Ze względu na różne podziały systematyka opraw jest dość złożona. Podziały opraw wg klas ochronności, stopni ochrony i rodzajów rozsyłu strumienia świetlnego można uznać za podziały podstawowe.

10.4.2. Podstawowe sposoby charakteryzowania oświetleniowych właściwości opraw

Rozsył strumienia świetlnego w przestrzeni jest określony bryłą fotometryczną oprawy. Bryła fotometryczną jest miejscem geometrycznym końców wektorów o początku wspólnym i o długości proporcjonalnej do światłości oprawy o danym kierunku. Ślad przecięcia bryły płaszczyzną przechodzącą przez oś oprawy jest nazywany krzywą światłości oprawy (rys. 10.9). Krzywa światłości — podawana najczęściej we współrzędnych biegunowych — przedstawia zatem światłość w płaszczyźnie przechodzącej przez oprawę w funkcji kąta liczonego od przyjętego kierunku (osi pionowej oprawy). Jest najczęściej stosowana dla scharakteryzowania rozsyłu strumienia świetlnego oprawy w przestrzeni. Przy obrotowo symetrycznej bryle fotometryczncj oprawy wartości światłości są podawane w jednej płaszczyźnie. Przy braku symetrii bryły fotometrycznej oprawy, np. przy niektórych oprawach świetlówkowych, są podawane zróżnicowane wartości światłości (J₃) dla tych samych kątów a, ale różnych płaszczyzn C, wyznaczonych na ogół kątami 0°, 30°, 45°, 60®, 90® (rys. 10.10).

Rys. 10.9. Bryła fotometryczną oprawy i krzywa    Rys. 10.10. Płaszczyzny C, w których mogą być

światłości oprawy    podawane światłości oprawy oświetleniowej

Miarą strat strumienia świetlnego w oprawie jest jej sprawność eksploatacyjna ą_op. Jest to stosunek strumienia świetlnego oprawy <P — mierzonego w określonych warunkach występujących w praktyce — do całkowitego strumienia świetlnego źródeł światła oprawy 4>„, gdy świecą one na zewnątrz oprawy w określonych warunkach

(10.7)

<J>

41 Poradnik inżyniera elektryka tom 3