3tom320

io. technika Świetlna 642

Wyróżnia się też cząstkowe sprawności oprawy, w zakresie półprzestrzeni dolnej ?/_vi półprzestrzeni górnej ?/„, określone następująco:

<P <P

⁼ T ⁰⁰-⁸⁾

O *o

'io_P = >iv+n a

przy czym: <J>_V — półprzestrzenny dolny strumień świetlny oprawy; 4> „ — pólprzcstrzenny górny strumień świetlny oprawy.

Dla opraw stosowanych do oświetlenia wnętrz, niezależnie od podawania krzywej (krzywej uśrednionej) światłości oprawy i jej sprawności,podaje się również zestaw pięciu wskaźników [10.2], stanowiący tzw. kod strumieniowy oprawy (tabl. 10.11). Taki sposób

Tablica 10.11. Charakterystyczne wskaźniki N strumienia świetlnego oprawy (kod strumieniowy oprawy)

Zestaw N.	Zestaw .N	Uwagi
N 1 = .N 1 x 100	0_VmiK 0_V	u = r.i2 = ti),._uf
N 2 = .N 2x 100	0 d) .N 2 - — K-u 'K	io = K = (t)_{% m w}
N 3 - .N 3 x 100	2 ^<^^>v) - W* « ?.'2«	co = 3/2n =
N 4 = .N 4x 100	= 4, * % p	o) — 2r. — tiij _ cjQ-
N 5 = .N 5x 100	0, <t> N 5 = —- * = — = ,,	0> = 4n =
Oznaczenia: 0_IO — strumień świetlny oprawy dla kąta bryłowego 0), wyznaczonego kątem płaskim a, odpowiadającym połowie kąta rozwarcia stożka ograniczającego kąt bryłowy; <P_V strumień świetlny półprzestrzenny dolny oprawy; 0 — strumień świetlny oprawy; 0_a - strumień świetlny źródeł światła jednej oprawy.

charakteryzowania oprawy jest wystarczający i przydatny do obliczania we wnętrzach średniego natężenia oświetlenia na płaszczyźnie roboczej, na ścianach i suficie. Wskaźniki ,N są określane z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku. W katalogach są podawane wartości N (N = 100 x.N).

Ze względu na ochronę przed olśnieniem jest określany kąt ochrony oprawy ó. Jest to kąt dopełniający (rys. 10.11) do kąta wy promieniowania bezpośredniego, określonego jako kąt między pionową skierowaną w dół i tym kierunkiem, z którego źródła światła i elementy oprawy o dużej luminancji przestają być widoczne.

Również ze względu na ochronę przed olśnieniem są określane tzw. pozorna powierzchnia świecąca oprawy {A) oraz luminancje oprawy w kierunkach krytycznych, wyznaczonych kątami 55°, 65°, 75°, 85° w stosunku do pionu (L₅₅, L₆₅, L_;s. Z,_s5).

Pozorna powierzchnia świecąca oprawy jest polem rzutu powierzchni świecącej na płaszczyznę prostopadłą do osi pionowej oprawy (w przypadku klas* BZ 1—8) lub maksymalnym polem rzutu bocznego powierzchni świecącej (w przypadku klas BZ 9—10).

Klasy BZ wg [10.2], p. 10.5.4.1.

Oprawy oświetlenia drogowego są dodatkowo charakteryzowane — ze względu na ochronę przed olśnieniem — tzw. wskaźnikiem fotometrycznych cech oprawy SLI¹ [10.2].

(I \ 1/2 i

log—— -0,08 log- ~ł" 1,29 log F (10.9)

hi J hs

gdzie: ho, la — światłości oprawy w płaszczyźnie równoległej do osi drogi, w kierunkach tworzących z osią pionową (skierowaną w dół) kąty 80° i 88"; F — pozorne pole świecącej części oprawy, widziane w kierunku leżącego w płaszczyźnie pionowej równoległej do osi drogi i tworzącego z pionową skierowaną w dół kąt 76°.

Rys. 10.11. Określenie kąta S ochrony oprawy (tg<5 = hfl): a) do żarówki; b) do dwóch świetlówek; c) do dwóch świetlówek z rastrem; d) rastra; e) z kloszem otwartym do lampy rtęciowej z bańką z luminoforem; f) z lampą sodową z bańką z luminoforem

Rys. 10.12. Przykładowa krzywa światłości projektora w układzie prostokątnym, z określeniem użytecznych kątów rozwarcia

Oprawy o świetle skupionym w ograniczonym kącie przestrzennym w celu uzyskania dużych światłości (projektory) są zwykle charakteryzowane krzywą światłości w układzie prostokątnym. Często krzywa światłości jest wyznaczana w płaszczyznach pionowej i poziomej. Zwykle też podaje się użyteczne kąty rozwarcia (0,5/_max lub/i 0,1 /„„) projektora (rys. 10.12). Są to kąty płaskie wydzielające z krzywej światłości wiązkę, w obrębie której każda światłość przewyższa 50% (gdy kąt rozwarcia 0,5 /_max) albo 10% (gdy kąt rozwarcia 0,1 /_mal) światłości maksymalnej.

41*

SLI ang. Specyfic Latem Index.