alpy10

potrafili odczuć jego urodę i poradzić sobie z artystycznym zadaniem opisu gór^/Dość osobliwy też bywał długo trwający brak zrozumienia dla sensu odbywania trudnych wypraw alpinistycznych na szczyt Mont Blanc| Jeszcze w 1847 r. Lucja z Gicdrojciów Kamen-sirauchowa pisała, że od biedy umiałaby zrozumieć sens wdzierania się na ów szczyt przez pierwszego człowieka, który mógł, na lodzie czy głazie, ale jako pierwszy, upamiętnić tam swoje imię, ale pojąć nic mogła ani zapału ciągnącego na ową górę, ani też sławy, jaka otaczała tych, co ją osiągnęli. Z przekąsem pisała Rautenstrauchowa: „Bardzo musi być uboga w chwały epoka, w której o podobną ubiegają się chwałę. Walczyć z żywiołami natury (...) nie jest waleczności dowodem (.^^WIT Ale trudno się temu dziwić. Polscy roman-tycy przyjeżdżali w Alpy z. kraju nizinnego, w którym turystyka w górach rodzimych dopiero się rozwijała. Nawet Adam Mickiewicz (1798-1855), który w górach Krymu napisał najwspanialszy polski , . wiersz o górskiej przepaści, w najbardziej „alpejskim” swym wierszu y jf Do*** Na Alpach w Spliigen TS29 nie umiał stworzyć w pełni ^ dojrzałego iłbrazu Alp, choć wymieniał w swym utworze „podniebne góry”, „otchłanie”, „wieczne lody i lodowiska” (= lodowce, Glet-schery), „szum alpejskiej kaskady”, „ryczące strumienie” i „skały”. Owemu wyliczeniu zabrakło jednak czegoś, co by owe oderwane elementy scaliło w wizję krajobrazu. Ale też autor tego wiersza nie był romantycznym turystą - jawił się jako wygnaniec z ojczyzny, w górach - jak w życiu - doświadczający samych przykrości i niewygód, które znośnymi uczynić by mogła tylko obecność ukochanej kobiety. {BamietaĆ jednak trzeba, że Mickiewicz niewiele się górami interesował] chodził po nich niewiele i tylko raz, na Krymie, obudziły w nim one silniejsze emocje. Alpejska wycieczka latem 1830

^{21 Por F} Wołowski, Podróż do Szwajcarii i Włoch rozpoczęta w 1825 roku. Paryż 1845; B. I. L. O r a ń s k i, Wspomnienia Włoch i Szwajcarii z po-dimyodbytych w latach 1832 i 1839, Poznań 1845; S. E. K o ź m i a n, Podróż

!₀^wJ^ZWajcarii' ^Poznań 1877; T. T r i p p 1 i n, Ukarz w Szwajcarii, i lo56.

owa, W Alpach i za Alpami, Warszawa 1847,

i Uutenstrauch