8A 7

EWANGELIA JUDASZA

Judasz, przyjaciel Jezusa?

Z K5. prof. Wactawem Hryniewiczem rozmawia Katarzyna Wiśniewska

Nie postugujmy się Judaszem beztrosko jako symbolem wszystkiego, co najgorsze. Osłońmy tę tragiczną postać większym miłosierdziem!

Judasi ma raczej kiepską marką. W słowniku synonimów znajdziemy 90 w jednym haśle z ..łotrem ' i .sprzedawczykiem".

W niektórych regionach zachował się nawet zwyczaj palenia kukły Judasza. To się jakoś ludziom dziwnie układa, że trzeba się odegrać na Judaszu, żeby lepiej świętować misterium zbawienia.

Co więcej, również w liturgicznych tekstach kościelnych, zwłaszcza w liturgii wschodniej, kiedy już przychodzi Wielki Tydzień; to Judasz jest wciąż piętnowany, najczęściej jako uczeń zdrajca kry jący swoje |>Odstępnc działanie. „wiarołomny'", „niewierny", „bezbożny". „pozbawiony łaski" I „niewdzięczny", który opuścił swego Mistrza i związał się / diabłem. Zwłaszcza teksty Wielkiego Czw.ntku yr-iy u iolknpiijiKowcgu iittbuż.ońs^cu Męki przyjąłby jedno rakic dziecko w imię moje. Mnie przyjmuje" (Mt 18,3-5).

Judasz, który nie zdradził - to jest zupełnie sprzeczne z ortodoksyjną doktryną chrześcijańską.

To w ynika z odmiennej wizji Boga. Chrystusa. zbawienia i człowieka w gnostyty/inic. Jezus nie należy do Boga tego stworzonego świata, jego Bóg jest Bogiem większym, transcendentnym. niepojętym. Jezus jest Jego Synem. Materialny świat, pełen ciemności, nędzy i cierpienia, jest domeną niższego Władcy, który powołał go do istnienia. Św iat ten jest miejscem złym, z. którego trzeba uciekać, opuścić więzienie ciała należącego do stwórcy tego .światu. I mticrając, wracamy do nlebiańsktcgOdomu, do Królestw., Boga .SamOlst Ocłjo Kirilcuwę SlcwiU/MlnoRO

Czy taki obraz Judasza jest w jakiś sposób prawdopodobny, czy całkowicie sprzeczny z Nowym Testamentem?

Doktryna gnostyków zwanych kainicami oraz zawarta w niej wizja roli Judasza w dziejach zbawienia była powodem wrogiej reakcji wczesnego Kościoła. Ewangelia Judasza napisana została pierwotnie po grecku tv połowic II wieku (140-160 r.) i ślad po niej zaginał (odnaleziony w piaskach Egiptu przekład kopryjski pochodzi /.kotka i II wieku lub pierwszej połowy IV). Pismo co piętnowane było już przez św. Ireneusza w jego dziele skierowanym przeciwko herezjom („Adeerstis hae-reses").a napisanym okuło ISO roku. Uważał on. że gnostycy są szczególnie niebezpieczni, kb poglądy trudne do,odparcia. Ze swej strony gnosttacy zarzucali przywódcom Kościoła, ŻO ZWŁKlzU llulzi. ślc--|>i liu pi.iwilę. ktrim za jego losy,.. aby się spełniło Pismo" (J 17.12: l)z 1.16). W tym sensie Judasz byl obecny obok Chrystusa w dziele zbawienia. Dlatego trzeba szukać głębszego sensu tej obecności, pytać również o rolę Złego Ducha, który w świetle tekstów Ewangelii wszedł w jego życie. I hlzlał szatana został przewidziany i dopuszczony |HZC2 Boga dla Jemu tylko znanych powodów.

Może tylko Judasz był zdolny zatracić samego siebie, pójść „swoją drogą" (l>z 1,25) do końca, z.ginąć i okry ć swe imię niesławą. Blił-gakow widział w tym ..pierwszeństwu o fiat nej miłości". Judasz swoim czynem przyczynił się do chwały Jezusa <zob. J 13,3i). Nie w yklucza to. rzecz Jasna, błędu Judasza i jego złudnych oczemkuń docyeJSjCyeli raczej kalkulacji tf&UMHi niż, ile, yzjl \wUI_i •■ ■ ■ I N