Astrofotografia (73)

62 Astrcfotografia gazowe, jak i galakty ki oraz gromady gwiazd. Obiekty te (galaktyki i mgławice) mają bardzo małą jasność, toteż zdecydowaną ich większość możemy oglądać tylko na zdjęciu. Z tego powodu sprzęt używany do fotografowania powinien mieć jak największą światlosiłę, a filmy -czułość co najmniej 400 ASA.

Mała jasność obiektów' mgławicowych kontrastuje z ich rozmiarami kątowymi na niebie. Wiele z nich ma rozmiary kilkakrotnie razy większe od średnicy tarczy Księżyca w' pełni. Na półkuli północnej nieba są takie dwie galaktyki spiralne: M31 w gwiazdozbiorze Andromedy i M33 w' gwiazdozbiorze Trójkąta. Duże rozmiary kątowe mgławic umożliwiają stosowanie obiektywów fotograficznych o niewielkich ogniskowych (f = 50-135 mm). Długość ekspozycji zależy przede wszystkim od światłosiły i czułości filmu. Dla najjaśniejszych mgławic wystarczy ekspozycja 6-10 m (fi2,8; 400 ASA). Gdy weźmiemy pod uwagę średnice kątowe mgławic, przekonamy się, że stosowane ogniskowe na ogól nie muszą przekraczać 1000 mm.

Rozmiary na niebie i jasności większości galaktyk są zazwyczaj mniejsze niż mgławic. Wymagają zatem większych ogniskowych i dłuższych czasów naświetlania, jeśli chcemy, aby na kliszy' było cokolwiek widać. Tylko galaktyki M31 i M33 są na tyle jasne i duże. że mogą być fotografowane obiektywami fotograficznymi o niewielkich ogniskowych (135-300 mm). Większość galaktyk wymaga użycia ogniskowych powyżej 500 mm. Filmy powinny mieć jak największą czułość, a minimalne czasy ekspozycji to kilkanaście minut (/?2.8; film 800 ASA).

Również gromady gwiazd są zaliczane do obiektów mgławicowych, ponieważ większość z nich jest widoczna przez niewielkie teleskopy w postaci „rozmytej plamki". Wyróżniamy dwa rodzaje gromad: otwarte i kuliste. Gromady otwarte zajmują stosunkowo dużą powierzchnię na niebie, można więc używać ogniskowych poniżej 500 mm. Gromady kuliste mają znacznie mniejsze rozmiary' kątowe niż gromady otwarte i jeśli chcemy je fotografować. powinniśmy użyć teleskopu lub obiektywu fotograficznego o ogniskowej co najmniej 800 mm. iylko gromada kulista M13, widoczna na naszym niebie w gwiazdozbiorze Herkulesa, okazale prezentuje się na zdjęciu zrobionym obiektywem o ogniskowej 300-500 mm. Filmy do fotografowania gromad gwiazd powinny mieć czułość 400-1000 ASA. Czasy ekspozycji nie przekraczają na ogól kilkunastu minut (światlosiła 5.6).

wykonując zdjęcia obiektów mgławicowych, musimy korzystać z mikroruchów. jeśli prowadzimy ręcznie teleskop, lub mechanizmu zegarowego. Gdy nie mamy mechanizmu zegarowego, posługujemy się jasną gwiazdą prowadzenia, której obraz rozogniskowujcmy (gwiazda będzie widoczna w polu widzenia w postaci koła) i ustawiamy teleskop tak. aby rozogniskowana gwiazda leżała na przecięciu się krzyża celowniczego okularu. Następnie za pomocą mikroruchów tak prowadzimy teleskop, aby gwiazda zajmowała cały czas takie samo położenie względem krzyża celowniczego.

Meteory

Zjawisko to jest bardzo efektowne, zwłaszcza jeśli obserwujemy meteory podczas maksimum aktywności roju meteorów'. Fotografowanie meteorów jest zadaniem bardzo trudnym i dlatego piękne zdjęcie meteoru nadal należy do rzadkości, pomimo stosowania najprostszej metody fotografowania - nieruchomą kamerą. Trudność polega na tym. że nie