Bez nazwy

74 Opieka pielęgniarska w wybranych stanach neurologicznych

lub dźwiękową, np. maszerowanie jak żołnierz na komendę, spacerowanie lub tańczenie w rytm muzyki. Pielęgniarka po winna uczyć takiej taktyki chorego i jego rodzinę.³

Oprócz opisanej, taktyki behawioralnej niezhądne codzienne., matyczne ćwiczenia. Zalecane są ćwiczenia rozciągające mięśnie, spacery, pływanie oraz każde inne ćwiczenie, które chory lubi i będzie chętnie wykonywał. Zalecana jest odpowiednia pozycja leżąca: na sztywnym materacu, bez podpierania tułowia poduszkami, lub leżenie na brzuchu.¹⁰⁶ Pozycje te zapobiegają pochylaniu się kręgosłupa ku przodowi. Należy pamiętać, że oziębianie organizmu nasila i tak wzmożone napięcie mięśniowe, wskazane jest zatem utrzymywanie komfortu ciepła. Trzymanie splecionych rąk za plecami podczas chodzenia wpływa na prostowanie kręgosłupa. Zalecane są również ćwiczenia mimiczne twarzy. Wskazane są codzienne, długie spacery lub regularne pływanie. Fizjoterapia nie zatrzyma choroby, ale pozwala godniej żyć i uzyskać lepszą jakość życia.

Do zasad wiodących w pielęgnowaniu chorego w szpitalu należy zapewnienie zacisznego pokoju z przestawnym łóżkiem, aktywizowanie i włączanie rodziny do opieki nad nim.

W chorobie Parkinsona poważnym problemem jest skłonność do upadania spowodowana niesprawnością ruchową, sztywnością, spowolnieniem, zaburzeniem chodu i postawy, niestabilnością postawy i utrudnionym wstawaniem z krzesła. Bardziej skuteczny od farmakoterapii jest specjalny trening chodzenia i ćwiczenia ogólnie usprawniające. U chorych z nasiloną niestabilnością postawy niezbędnym zabezpieczeniem przed upadkami będzie zastosowanie wózka inwalidzkiego. Zadaniem pielęgniarki jest przekonanie pacjenta i jego rodziny, że korzystanie z wózka usprawni poruszanie się i zabezpieczy przed upadkami.³

Odżywianie. Prawidłowe odżywianie jest niezbędne w celu utrzymania dobrej kondycji ogólnej. Generalną zasadą jest przyjmowanie dużej ilości błonnika (owoce, warzywa), w celu zapobiegania zaparciom oraz przyjmowanie wapnia jako profilaktyki osteoporozy. Ilość białka jest ważna u chorych leczonych preparatami lewodopy, zwłaszcza w zaawansowanym stadium choroby. Podstawową zasadą jest unikanie przyjmowania leku razem z pokarmem białkowym.³

U chorych na chorobę Parkinsona (ChP) występują ciałka Lewiego w splotach błony mięśniowej jelita, co powoduje zmniejszenie kurczliwości mięśni ściany jelit i wydłużenie czasu pasażu treści pokarmowej przez jelita. Zasadniczym działaniem jest stosowanie diety bogatej w błonnik (dwa posiłki dziennie powinny zawierać marchew, brokuły lub kalafiory). Ponadto zalecane są na śniadanie płatki owsiane lub otręby w ilości 1/3-1/4 szklanki. Zmniejszają one ilość spożywanego białka, zwiększają objętość posiłku i pobudzają odruch żołądkowo-jelitowy. Należy wyeliminować produkty zawierające mało błonnika, jak białe pieczywo, ciasta oraz banany. Chory powinien wypijać dziennie ok. 8 szklanek wody. Wieczorem zalecane jest ograniczenie ilości płynów, stąd też nie należy nic pić po kolacji. Jeżeli wymienione zabiegi nie dają rezul-