Bez nazwy

210 V. Redakcja tekstu

na końcu pracy. Umożliwia ona ogarnięcie wzrokiem uwzględnionego materiału lub zaczerpnięcie wskazówek bibliograficznych, dlatego nieuprzejme byłoby zmuszanie czytelnika do przeglądania pracy strona po stronie w poszukiwaniu wskazówek.

Co więcej, zestawienie bibliografii dostarcza, w porównaniu z przypisami, bardziej kompletnych informacji. Na przykład, cytując autora obcego, można podać w przypisie tylko tytuł dzieła w języku oryginalnym, w bibliografii załącznikowej uwzględniając także istniejący przekład. Ponadto, w przypisie zwykle cytuje się imię i nazwisko autora, w bibliografii natomiast, która jest ułożona alfabetycznie, znajdzie się najpierw nazwisko, a później imię.Jeśli artykuł ukazał się pierwotnie w czasopiśmie, ale łatwiej dostępny jest przedruk w tomie zbiorowym, w przypisie można zacytować tylko drugie wydanie, z numerem strony w tomie zbiorowym, ale w bibliografii należy uwzględnić przede wszystkim pierwsze wydanie. Przypis może skracać pewne dane, które w bibliografii muszą być kompletne.

Różnice zauważysz porównując tablicę 17, przedstawiającą przykład strony pracy z przypisami u dołu, z tablicą 18, przekazującą te same informacje w bibliografii załącznikowej. Należy natychmiast zastrzec, że tekst zaproponowany jako przykład został wymyślony ad hoc aby pokazać odwołania różnego typu, a więc nie gwarantuję jego wiarygodności ani klarowności myślowej. Wypada również zaznaczyć, że dążąc do maksymalnej prostoty ograniczyłem bibliografię do zasadniczych danych, a także pominąłem wymóg precyzji i kompletności, wspomniany w III.2.3.

To, co w tablicy 18 nazywamy standardową bibliografią, mogłoby przybrać różne formy: nazwiska autorów można pisać kapi-talikami, prace zbiorowe - ułożone alfabetycznie wedle tytułów -można też uporządkować wedle nazwisk redaktorów itd.

Zobaczysz, że przypisy są swobodniejsze od bibliografii załącznikowej, nie przywołuje się w nich pierwszego wydania (gdyż ich celem jest tylko umożliwienie odnalezienia tekstu, o którym mowa), pozostawiając bibliografii przekazanie kompletnych in-

TABLICA 17

PRZYKŁADOWA STRONA TEKSTU W SYSTEMIE: CYTAT-PRZYPIS

Chomsky¹ przyjął wprawdzie zasadę semantyki interpretacyjnej Katza i Fodora², według których znaczenie wypowiedzenia jest sumą znaczeń jego poszczególnych składników, ale jednocześnie mocno obstawał przy pierwszeństwie głębokiej struktury składniowej jako determinanty znaczenia³.

Jednak już we wczesnych pracach Chomsky’ego można znaleźć zapowiedzi bardziej elastycznego stanowiska, jakie zajął z czasem dzięki dyskusjom, zrelacjonowanym w artykule „Deep Structure, Surface Structure and Semantic Interpreta-tion”⁴, w którym usytuował interpretację semantyczną w połowie drogi między strukturą głęboką a strukturą powierzchowną. Inni autorzy, np. Lakoff⁵ starają się zbudować semantykę generatywną, w której formę logiczno-semantyczną rodzi sama struktura składniowa⁶.

Obszerny przegląd rego nurtu daje Nicolas Ruwet. Introduction a la grammaire generative, Paris, Plon, 1967.

²    Jerrold J. Katz, Jerry A. Fodor, „The Structure of a Semantic Theory", Language, 39, 1963.

³    Noam Chomsky, Aspects ofa Theory od Syntax, Cambridge. M.I.T., 1965, s. 162.

⁴    W tomie Semantics, ed. D. D. Steinberg, L. A. Jakobovits. Cambridge, Cambridge University Press, 1971.

⁵    „On Generative Semantics", w: Semantics, op. cit.

⁶    Podobne ujęcie zob.: James McCawley, „Where do noun phrases come from", w: Semantics, op. cit.