CCF20081011003

Celuloza - polisacharyd zbudowany jest z cząsteczek P-D-glukozy połączonych wiązaniem -1-4- glikozydowym. Występuje w roślinach jako związek strukturalny. Celulozie towarzyszą zwykle inne węglowodany z grupy wielocukrowców kwaśnych oraz lignina.

Wielocukrowce kwaśne to bardzo złożone związki zawierające t.zw.kwasy uronowe, czyli produkty utleniania cukrów przy grupie alkoholowej w pozycji 6.

Spośród najczęściej występujących wielocukrów złożonych należy wymienić: pektyny, gumy i śluzy roślinne, hemicelulozy. Zawierają one w swoim składzie kwas glukuronowy i galakturonowy, a także inne składniki jak ksylozę, arabinozę, glukozę i mannozę.

Reakcje ogólne cukrów

Pod wpływem stężonych kwasów mineralnych następuje odwodnienie i cyklizacja cukrów. Z pentoz powstaje furfural, a z heksoz co-hydroksymetylo-furfural. Związki te dają barwne połączenia z pochodnymi fenoli. Właściwość ta bywa wykorzystywana do oznaczeń jakościowych i ilościowych cukrów.

H-C-OH

stez.kwas mineralny - 3 H ₂0 ^>

HC -CH

HC    C-CHO

O

furfural

ch₂oh

pentoza

c h o I

H-C-OH

I

H-C-OH

I

H-C-OH H-C-OH C H ₂0 H

heksoza

H C

C H

stez. kwas m ineralny

-►

- 3 H₂0

HOHC-C    C-CHO

2 ‘

co- hydroksymetylofurfural

Wykonanie ćwiczenia

Próba z antronem

cukier +

stez kwas mineralny - 3 H₂0

niebieski

produkt

kondensacji

Wykonanie:

Do 1 cm^-’ roztworu cukru ( 0,05% glukozy, fruktozy, sacharozy lub skrobi ) dodać po ściance probówki (umieszczonej w zlewce z zimną wodą ) 2 cm'’ 0,2% roztworu antronu w stęż. H2SO4 i ostrożnie wymieszać pręcikiem. Podgrzać we wrzącej łaźni wodnej około 5 min. W obecności cukru pojawia się - w zależności od stężenia - zielone lub niebieskie zabarwienie.