CCF20091008036

3.    Z pozostałości tego samego gruntu pobiera się próbkę do właściwejranalizy areometrycznej, przy czym masa próbki jest zależna od rodzaju gruntu i powinna być taka, aby masa szkieletu gruntowego m_s, który znajdzie się w zawiesinie (cząstki o 0 < 0,071 mm), wyniosła dla gruntów:

—    bardzo spoistych i zwięzło spoistych około 15 g,

—    średnio spoistych około 20 g,

—    mało spoistych około 25 g.

4.    Pobraną próbkę waży się dokładniejy uprzednio wytarowanej parowniczce.

5.    Przenosi się grunt najluzą parownicę, zalewa wodą destylowaną, dodaje połowę przewidzianej ilości stabilizatora (np. 1,5 cm³~25%~roztworu amoniaku lub 5 cm³ pirofosforanu sodu). Następnie zawiesinę rozciera się dokładnie tłuczkiem z nakładką gumową. Jeśli dla danego gruntu wykonuje się oznaczenie granicy płynności, próbkę do analizy areometrycznej można pobrać z masy gruntowej przygotowanej do oznaczenia tej granicy lub pozostałej po oznaczeniu.

6.    Dokładnie roztartą zawiesinę przelewa się przez sito (o wymiarach oczek 0,071 lub 0,063 mm) do drugiej dużej parownicy. Pozostałe na sicie grubsze lub nie roztarte cząstki gruntu przenosi się przy użyciu tryskawki do parownicy poprzedniej, ponownie rozciera i przepłukuje przez sito.

7.    Grunt na sicie przepłukuje się wodą z tryskawki tak długo, aż przepływająca przez sito do parownicy woda będzie zupełnie czysta. Objętość wody destylowanej zużytej do przemywania gruntu do pojedynczej analizy areometrycznej nie powinna przekraczać 0,8 dm³. W celu uniknięcia zużycia nadmiaru wody można w końcowym etapie przemywania przepłukiwać sito górną partią wody użytej już raz do przemywania, jeśli pozostałe w niej cząstki gruntu osiądą na dnie parownicy.

W trakcie przemywania gruntu na sicie uzyskaną zawiesinę, która przeszła przez sito na parownicę, przelewa się stopniowo z tej parownicy do kolby stożkowej.

W celu dokładnego rozbicia znajdujących się w gruncie agregatów i przeprowadzenia ich w zawiesinę stosuje się różnego typu mechaniczne homogeniza-_tory lub dezintegratory ultradźwiękowe. Przyspiesza to przygotowanie próbki do analizy i pozwala na mniejsze zużycie wody do przemywania zawiesiny przez sito (w takim przypadku można ograniczyć gotowanie zawiesiny do 15-20 min). Przyrządy te muszą jednak być tak stosowane (dobranie odpowiednich końcówek i szybkości obrotów), aby nie rozkruszały ziam i cząstek, lecz rozbijały agregaty.

8.    Po całkowitym, dokładnym przemyciu gruntu zawiesinę w kolbie, przeznaczoną do właściwej analizy areometrycznej, gotuje się przez 30 minut od chwili zagotowania się, a następnie studzi do temperatury 20°C.

9.    Pozostałość na sicie, a więc ziarna większe od wymiarów oczek sita, spłukuje się do małej parowniczki, odparowuje, suszy w suszarce w temperaturze 105-110°C do stałej masy i waży się.

10.    Jeśli masa ziam pozostałych na sicie nie przekracza 10% ogólnej masy cząstek stałych użytych do analizy, odnotowuje się tylko ich masę na blankiecie oraz określa średnicę największych ziam. Jeśli natomiast pozostałość na sicie przekracza 10% masy całej próbki, należy ją po wysuszeniu rozdzielić na frakcje za pomocą sit, ewentualnie zmniejszając tylko liczbę sit (w stosunku do pełnej analizy sitowej), w zależności od stwierdzonej na oko różnorodności frakcji.

11.    Wystudzoną zawiesinę zawartą w kolbie przelewa się do cylindra miarowego o pojemności 1 dm³, dodaje drugą połowę przewidzianej ilości stabilizatora, jaki był stosowany na początku analizy (pkt 5), i dopełnia cylinder wodą destylowaną do objętości 1 dm³.

12.    Cylinder z zawiesiną przygotowaną do analizy ustawia się na stole w miejscu zabezpieczonym przed znaczniejszymi zmianami temperatury (np. silne nasłonecznienie) oraz przed wstrząsami.

13.    Zawiesinę dokładnie miesza się, najpierw mieszadełkiem, przy czym należy mieszać najpierw wolno, następnie coraz szybciej, poruszając mieszadełkiem wzdłuż osi cylindra, jednak bez dotykania osadu, uważając, aby osad z dna cylindra uległ dokładnemu rozprowadzeniu w wodzie. Następnie mieszamy zawiesinę przez przewracanie cylindra w rękach, w ten sposób, że jedną dłonią przykrywa się szczelnie otwór cylindra, a drugą trzyma za jego podstawę. Mieszanie tym sposobem wykonuje się przez około minutę, przewracając w tym czasie cylinder dnem do góry około 30 razy.

14.    Po takim wymieszaniu stawia się cylinder na stole i ten moment określa początek pomiarów, a więc z chwilą postawienia cylindra na stole należy uruchomić stoper, którym mierzy się czas.

79