5. Tkanki roślinne
5. Tkanki roślinne
Ryc. 59.
Schemat sporządzania preparatu przekroju poprzecznego łodygi ziemniaka, pozwalający zaobserwować pod mikroskopem kolenchymę kątową (1 — epidemia, 2 — wiązka przewodząca, 3 — miękisz kory pierwotnej — widoczna pomiędzy nim a epidemią warstwa to kolenchyma, 4 — rdzeń, 5 — blaszka środkowa, 6 — zgrubienia ściany wtórnej).
Zwarcica występuje głównie w młodych, rosnących organach i nadaje im odporność na wyginanie, nie uniemożliwiając jednocześnie wzrostu.
B) sklerenchymę (twardzicę), której komórki są martwe, o ścianach grubych i silnie zdrewniałych. Ten typ tkanki występuje w starszych częściach roślin ograniczając wzrost, ale dając odporność na złamanie, np. pochwy' sklerenchymatyczne w źdźbłach pszenicy dają tej trawie znakomite parametry mechaniczne (przy średnicy źdźbła ok. 1 cm wysokość jest rzędu 150 cm i więcej). U roślin występują dwa rodzaje elementów sklerenchymatycznych:
a) włókna — silnie wydłużone, wTzecionowate o śred. ok. 20 mm i długości do 10 cm u lnu i konopii. Dlatego len można wykorzystywać do wyrobu tkanin, a konopie do produkcji lin;
b) komórki kamienne (sklcreidy) — są z grubsza różnokształtne, a w każdym razie nie wydłużone. Tworzą twarde łupiny orzechów, pestek i niektórych nasion. Czasem jako niewielkie skupienia można je spotkać w miękiszu zasadniczym, np. w owocu gruszy;
Ćwiczenie: Wykonaj preparat nietrwały z łodygi ziemniaka. Zaobserwuj i narysuj przekrój poprzeczny kolenchymy płatowej (skorzystaj ze wskazówek na Ryc. 59).
4. Tkanka przewodząca — (por. Ryc. 60—62) której rozwój jest związany z transportem dalekim. Generalnie rzecz biorąc tkanka ta rozwiązuje dwra różne problemy:
A) akropetalnegoi (kierunek od korzenia w górę do liści) transportu wody i rozpuszczonych w niej soli mineralnych;
B) bazypetalnego (kierunek od liści w dół do korzenia) transportu związków organicznych (tu cukrów będących produktami asymilacji).
101