CCF20100206101

5. Tkanki roślinne

za drugą rurki sitowe tworzą prostą rurę, w której transport odbywa się w linii prostej (por. naczynia w drewnie). Człony sitowe nigdy nie posiadają jądra komórkowego, co daje dwojakie korzyści: obniża koszty własne metabolizmu i nie przeszkadza w ruchu cytoplazmy. Skutkiem tego transport w tych strukturach jest wyjątkowo efektywny. Procesami życiowymi rurek „zawiadują” specjalne komórki przyrurkowe. Ten typ tkanki występuje u okrytozaląż-kowych.

ŁYKO TAKŻE POWSTAJE NA DWA SPOSOBY

Podobnie jak w przypadku drewna, wyróżnia się dwa rodzaje łyka:

1. Powstające na skutek aktywności merystemów pierwotnych łyko pierwotne. Jeśli są to elementy dojrzewające w czasie wzrostu organu (zwykle wzdłuż pasm ksylemu), to określa się je jako protofloem. Cechuje go brak komórek towarzyszących (przyrurkowych) i ograniczona trwałość. Dzieje się tak, ponieważ po zakończeniu wzrostu danej części organu dojrzewają elementy metafloemu. U roślin pozbawionych przyrostów wtórnych funkcjonuje on przez całe życie (np. u paproci, większości jednoliściennych, a nawet u zdrewniałych palm). Metafloem cechuje większe światło elementów sitowych i obecność komórek towarzyszących;

2. U roślin z typowym, wtórnym przyrostem łodygi i korzenia na grubość metafloem zastępowany jest przez łyko wtórne.

bo m ■ 100T' • ^/C nr u r hi siioue

Ryc. 63.

Tkanki przewodzące — elementy tyka. Pokrój ogólny rurki sitowej jabłoni (A) oraz przekroje: podłużny (Bj) i poprzeczny (B₂) rur sitowych z komórkami przyrurkowy-mi — widoczne są tzw. sita. C — komórki sitowe, D — model budowy pojedynczego sita w przekroju poprzecznym (I — sita, 2 — komórki przyrurkowe, 3 — pola sitowe, 4 — por, 5 — kaloza, 6 — ściana komórkowa).

105