CCI20090425005

działalności człowieka w tym środowisku (elementy an-Topogenicznc), które nie tylko zmieniają, ale również przekształcają krajobraz naturalny. Efekty działalności człowieka a środowisku przyrodniczym najpełniej postrzegane są w odrębnych typach krajobrazów w których dominują cechy antropogeniczne. Można tu przykładowo wymienić krajobraz rolniczy, górniczy czy miejski. Zarówno środowisko przyrodnicze. jak i szerzej rozumiane środowisko geograficzne posiadają określone walory, które stanowią podstawę rozwoju wielu form działalności turystycznej.

Walorami turystycznymi środowiska naturalnego nazywa się zespół elementów przyrodniczych, które są przedmiotem zainteresowania turysty. W' tym znaczeniu walorem może być klimat, woda. ukształtowanie powierzchni, budowa geologiczna. roślinność itd., ale również konkretny krajobraz naturalny (por. ryc. 28).

Podobnie definiuje się walory antropogeniczne, którymi są wszystkie te wytwory działalności człowieka, które są lub mogą być przedmiotem zainteresowań turysty. Mogą to być zarówno budynki, jak i budowle, układy przestrzenne, dzieła sztuki, dzieła kultury ludowej itd., ale także krajobrazy antropogeniczne.

Innym pojęciem stosowanym przy ocenie wartości turystycznej środowiska naturalnego jest chłonność turystyczna. Chłonnością turystyczną J. Warszyńska i A. Jackowski (1978) nazywają ..maksymalną liczbę uczestników ruchu turystycznego, którzy mogą równocześnie przebywać na danym obszarze, nie powodując dewastacji i degradacji środowiska naturalnego, a tym samym pogorszenia warunków wypoczynkowych’*. Wskaźniki chłonności turystycznej określają m.in. poziom jakości wypoczynku w środowisku naturalnym.

Potrzeba kontaktu człowieka z przyrodą jest cechą wrodzoną, a jej wyrazem we współczesnym, mocno zurbanizowanym swiecie jest aktywność turystyczna, która przejawia się w trzech podstawowych formach turystyki: wypoczynkowej, leczniczej oraz poznawczej. Wpływ walorów przyrodniczych na rozwój każdej z tych form jest różny. Związki i zależności turystyki wypoczynkowej od walorów przyrodniczych dotyczą wielu elementów środowiska, wśród których za najistotniejsze uznać należy: rzeźbę terenu, wody powierzchniowe, temperatury, stany pogodowe, wiatry oraz szatę roślinną.

Rzeźba terenu odgrywa bardzo dużą rolę w organizacji czynnego wypoczynku i to zarówno latem, jak i zimą. Terenami

Walory

turystyczne

środowiska

naturalnego

Walory

antropogeniczne

środowiska

naturalnego

Chłonność

turystyczna

środowiska

naturalnego

Poziom jakości wypoczynku w środowisku naturalnym

Rzeźba terenu

353