CCI20111111085

Każda zwojnica uzwojenia twornika prądnicy trójfazowej jest źródłem napięcia, wobec czego można utworzyć trzy niezależne od siebie obwody prądu, włączając do każdego z nich odbiornik (rys. 6-3). Takie trzy niezależne obwody prądu trójfazowego nazywamy

Rys. 6-2. Wykresy s. em. układu trójfazowego: ' a) sinusoid, b) wektorowy

układem trójfazowym nieskojarzonym. Obwody układu nieskoja-rzonego wymagają sześciu przewodów dla dostarczenia energii do odbiorników i wobec tego nie są stosowane.

W praktyce natomiast znalazły zastosowanie dwa rodzaje skojarzonych układów trójfazowych: w gwiazdę i w trójkąt.

Rys. 6-3. Schemat układu trójfazowego niesko j arzonego

a. Układ w gwiazdą (znak \)

Otrzymuje się go łącząc końce A_lt B_lt C₁ zwojnic prądnicy w jednym punkcie, zwanym punktem zerowym albo neutralnym (rys. 6-4). Prądnice łączy się z odbiornikiem za pośrednictwem trzech albo czterech przewodów. Trzy przewody zwane fazowymi, oznaczane A, B, C łączy się z początkami zwojnic A, B, C, a jeden, zwany zerowym albo neutralnym i oznaczany przez zero, łączy się z punktem zerowym prądnicy.

W układzie skojarzonym w gwiazdę rozróżnia się dwa rodzaje napięć. Pierwszego rodzaju są tzw. napięcia fazowe występujące między początkiem i końcem fazy, czyli między przewodem fazowym a przewodem zerowym. Drugiego rodzaju są tzw. napięcia międzyprzewodowe, które występują między początkami różnych

Rys. 6-4. Schemat połączenia zwojnic prądnicy w gwiazdę

faz, czyli między przewodami fazowymi. Napięcia fazowe oznacza się ogólnie U_f, albo poszczególne napięcia — U_A, U_B, U_c; natomiast poszczególne napięcia międzyprzewodowe oznacza się U_AB, U_BC, Uca, albo ogólnie U.

Ustalimy obecnie zależność pomiędzy napięciami fazowymi a przewodowymi. W każdej chwili wartość chwilowa napięcia między punktami .4 i B (początkami faz albo przewodami fazowymi) jest równa różnicy wartości chwilowych odpowiednich napięć fazowych, ponieważ zgodnie z przyjętą umową dodatnie zwroty s.em., a tym samym i napięć fazowych przy obiegu A_x -> A -> B -»

Ą, są sobie przeciwne.

A zatem

u ab ^{= U}A~~^UB

podobnie w pozostałych fazach

U_Bc ⁼ U-B ttcl t^CA tle ^A

Zarówno napięcie fazowe, jak i międzyprzewodowe są sinusoidalnie zmienne, przechodząc więc od wartości skutecznych różnicę algebraiczną należy zastąpić różnicą geometryczną odpowiednich wektorów wartości skutecznych

U ab ~ U_A—U_B;    U _BC ⁼ Ub^—U_c; U_CA ⁼ U_c U a

171