trwałego, albo odejmował od niego. Wypadkowy strumień magnetyczny spowoduje zmienne przyciąganie membrany, która wskutek tego zacznie drgać w takt zmiany natężenia prądu płynącego przez uzwojenie magnesu słuchawki. Jeżeli tym prądem będzie prąd z obwodu mikrofonu, to drgania membrany słuchawki będą zgodne z drganiami membrany mikrofonu. Drgania słuchawki wywołują drgania cząstek powietrza i wytworzą fale dźwiękowe.
W aparatach telefonicznych współczesnej konstrukcji mikrofon i telefon tworzą konstrukcyjnie całość zwaną mikrotelefonem.
Zwykle obwód mikrofonu i obwód słuchawki nie są łączone bezpośrednio, lecz za pośrednictwem transformatora mikrofonowego, zaopatrzonego w rdzeń z blach stalowych. Pierwotne uzwojenie cewki o mniejszej liczbie zwojów jest przyłączone do obwodu mikrofonu, wtórne — o dużej liczbie zwojów — do obwodu słuchawki i linii łączącej oba aparaty telefoniczne (rys. 9-4).
Rys. 9-4. Schemat połączenia dwóch aparatów telefonicznych
MB
Zasilanie aparatu telefonicznego prądem może odbywać się systemem miejscowej baterii (skrót MB) albo centralnej baterii (skrót CB). Na rys. 9-4 przedstawiono zasilanie systemem miejscowej baterii. Polega ono na włączeniu w szereg z mikrofonem i uzwojeniem pierwotnym cewki baterii ogniw galwanicznych o napięciu ok. 3 V. Prąd w obwodzie mikrofonu płynie jedynie po zdjęciu z aparatu mikrotelefonu.
Przy systemie centralnej baterii wszystkie aparaty telefoniczne na danym obszarze są zasilane z jednej wspólnej baterii znajdującej się w centrali.
Bardzo istotnym urządzeniem w sieci aparatów telefonicznych są łącznice, które umożliwiają łączenie ze sobą dwóch abonentów
pragnących odbyć rozmowę. Czynności te mogą być dokonywane albo ręcznie (przez personel obsługujący), albo samoczynnie za pomocą łącznic automatycznych.
Do połączeń w łącznicach ręcznych służą sznury połączeniowe zakończone wtyczkami, które wkłada się do gniazdek telefonicznych abonentów.
Obecnie stosuje się przeważnie łącznice automatyczne, w których czynności telefonistki wykonują mechanizmy w postaci przekaźników i tzw. wybieraków. Sterowania tymi mechanizmami dokonuje abonent ze swego aparatu za pośrednictwem tarczy nume-
Rys. 9-5. Schemat budowy wybieraka pod-nosząco-obrotowego łącznicy automatycznej
rowej. Do nakręcania tarczy służy kółko zaopatrzone w dziesięć odpowiednio ponumerowanych otworów. Po wykręceniu pewnej cyfry tarcza zaczyna się cofać. Mechanizm tarczy jest zbudowany w ten sposób, że podczas cofania się krążka aparat przekazuje do centrali impulsy prądowe, które powstają na skutek kolejnych rozwierań i zwierań obwodu. Liczba impulsów odpowiada nakręcanej cyfrze, a więc 0 odpowiada dziesięciu impulsom, 1 — jednemu impulsowi itd. Wytwarzanie impulsów odbywa się tylko
265