CCI20111111133

podczas ruchu powrotnego tarczy numerowej. Aby mechanizm łączący działał bezbłędnie, częstotliwość i czas trwania impulsów muszą być ściśle jednakowe, skąd wynika, że ruch powrotny tarczy musi być dokładnie jednostajny. Częstotliwość impulsów wynosi 10 impulsów na sekundę.

Rozpatrzmy obecnie, jakie skutki wywołują impulsy w centrali. Są one tam przekazywane przez odpowiedni przekaźnik do elektromagnesów wybieraków. Wybieraki mają tzw. szczotki, które na skutek działania elektromagnesów poruszają się po płytkach stykowych. Płytki stykowe odpowiadają gniazdom abonen-towym, a szczotki wtyczkom.

Rysunek 9-5 przedstawia schemat pracy wybieraka w centrali do 100 numerów. Pod wpływem pierwszych np. 5 impulsów elektromagnes 4 przesuwa wybierak na nieruchomej osi 1 do góry za pomocą dźwigienek 5 do piątego segmentu styków 2. Następnie ■druga seria impulsów włącza do obwodu elektromagnes 6 i za pośrednictwem dźwigienek 7 powoduje obrót wybieraka, a szczotka 3 ślizga się po piątym segmencie styków 2 zatrzymując się np. na styku trzecim; w ten sposób uzyskuje się połączenie z abonentem nr 53. W centralach na większe liczby numerów urządzenia są bardziej skomplikowane.

Przy połączeniach międzymiastowych w liniach telefonicznych stosuje się stacje wzmacniakowe.

10.

TRANSFORMATORY

10.1. Przeznaczenie transformatorów. Zasada działania.

Przekładnia

Przesył energii elektrycznej na większe odległości jest związany ze spadkiem napięcia i ze stratami mocy w przewodach przesyłowych. Straty mocy w przewodach przesyłowych powstają na skutek przemiany energii elektrycznej w ciepło. Wartość tych strat wyraża wzór R_p • I², który wskazuje, że straty mocy w przewodach są proporcjonalne do kwadratu natężenia przepływającego prądu i oporu czynnego przewodów. Stosowanie większych przekrojów przewodów zmniejszyłoby co prawda ich opór, ale pociągnęłoby to za sobą duże trudności w wykonaniu technicznym sieci o znacznych przekrojach przewodów, a, co najistotniejsze, koszt wykonania takich urządzeń byłby zbyt duży. Dopiero zastosowanie prądu przemiennego i wynalezienie transformatora zadecydowały o możliwości przesyłu energii elektrycznej na znaczne odległości.

Transformator jest urządzeniem służącym do przetwarzania energii elektrycznej prądu przemiennego z jednego napięcia na inne o tej samej częstotliwości. Dostarczona do transformatora energia elektryczna o napięciu na przykład 6 kV zostaje przetworzona w nim na napięcie 30 kV. Zachodzi pytanie, co cię dzieje z wartością energii podczas jej przetwarzania w transformatorze? Otóż wartość jej prawie nie ulega zmianie, ponieważ przy przetwarzaniu energii w transformatorze natężenie prądu zmienia się w stosunku odwrotnym do zmiany napięcia, a ponadto straty energii w transformatorze są bardzo małe. A zatem tę samą energię można przesyłać pod wysokim napięciem przy mniejszym natężeniu prą-

267