chemiii3

3./. Estry kwasów karboksylowych

nic stosowanych detergentów należą sole sodowe kwasów alkilosulfono-wych. mające cząsteczki o strukturze:

3./. Estry kwasów karboksylowych

gdzie R_; i R. są podstawnikami o sumarycznej długości łańcucha węglowodorowego od 10 do 14 atomów węgła:

O

Cłl—CII,—CII.—(II. CII (11—(.11 (ił CII. CII

I

CH>

I *

( II,

część hydrofobowa

Łańcuchy węglowodorowe powinny być nicrozgalę/ionc, gdyż wtedy łatwiej ulegają biodegradacji.

Polecenia kontrolne

1.    Podaj wzory strukturalne następujących estrów:

a)    maślan etylu,    c) propionian metylu.

b)    mrówczan fenylu, d) benzoesan fenylu.

2.    Wypisz wszystkie izomery octanu etylu, będące kwasami karboksylowymi lub ich pochodnymi.

3.    Napisz równania reakcji:

a) estryfikacji kwasu mrówkowego metanolem.

!>) zobojętniania kwasu octowego wodorotlenkiem potasu.

c)    zmydlania tripalmitynianu glicerolu wodorotlenkiem sodu.

4.    Korzystając z dostępnych źródeł informacji, dowiedz sic, jaką grupą związków .są detergenty. Jak sądzisz, czy „mydło w płynie” należy do mydeł? Odpowiedź uzasadnij.

5.    Wyjaśnij pojęcia:

a) ester.    c) mydło.

b) tłuszcz.    d) rwardu woda.

6.    Napisz równanie reakcji tworzenia laklonu przez kwas 4-hydroksypen-tanowy. Czy laktony ulegają reakcji hydrolizy? Odpowiedź uzasadnij.

7.    Liczbą /mydlenia nazywamy liczbę miligramów KOM potrzebną do /mydlenia I g tłuszczu. Oblicz liczbę /mydlenia tristearynianu glicerolu.

X. Liczbą jodową nazywamy liczbę miligramów I reagującą ze 100 g tłuszczu. Oblicz liczbę jodową irioleinianu glicerolu.

—S O Na

r i

O

częsc

hydrofitowa

175