A co z pozostałymi przy życiu w Penrith? Podobnie jak w M ku czarnej śmierci, tak i teraz mała społeczność szybko stanęła na*^ przejmując opuszczone ziemie, domy oraz miejsca pracy. Badania li lyczne Sue Scott wykazały, że miasto zaczynało przypominać charak terem miasta przygraniczne, gdzie współczynnik przestępczości byl% straszająco duży. Lecz czy można było winić ludzi za to, że podejmowali ryzyko i walczyli o powrót do normalności?
Obecnie na tych pospiesznie wyznaczanych cmentarzach z dawnycft czasów, zaznaczonych na mapach Ordnance Survey10, zbudowane $j osiedla mieszkaniowe, gdzie - łatwo sobie wyobrazić - snują się po oko. licy duchy zmarłych w wyniku dżumy.
Ekspansja e.pide.mii w północno-wschodniej 7^nglii
Jak zaobserwowaliśmy, choroba rozprzestrzeniła się niezwykle szybko z Penrith do Carlisle, gdzie władze wprowadziły wielce rygorystyczne procedury ochrony zdrowia ludności. W 1597 roku w większości rolniczych miasteczek dokładnie wiedziano, jakie działania należy przedsięwziąć po pojawieniu się dżumy w mieście. Na spotkaniu Rady Hrabstwa zalecono:
3 listopada 1597 roku: należy rozpocząć konieczne obserwacje w celu uniknięcia zarażenia dżumą i niech Bóg błogosławi wszelkie nasze poczynania.
Zapieczętowano zarażone domy, ich mieszkańcom zapewniono zaopatrzenie, poczyniono przygotowania do przewożenia i usuwania ciał zmarłych. Wprowadzono konieczność codziennych wizyt zaufanej, doświadczonej osoby, potrafiącej rozpoznać przypadki chorobowe.
Jednym z postanowień było organizowanie cotygodniowej kwesty ulicznej mającej na celu pomoc najbiedniejszym. W sumie zebrano 209 funtów 9 szylingów 10 pensów, z czego mieszkańcy dali 14 funtów 4 szylingi 10 pensów, reszta pochodziła z funduszu pomocy ubogim i dotacji lokalnego ziemiaństwa. Biedni nie musieli płacić za wizyty lekarza ani za lekarstwa.
10 Oficjalna agencja wydająca mapy zatwierdzone przez angielski rząd.
Przy bramach miejskich postawiono straże broniące wstępu każdemu podejrzanemu o chorobę lub przybywającemu z miejsca, w którym wystąpiła zaraza. „Obcy" oraz wędrujący żebracy byli wyrzucana z miasta, a podczas epidemii nikt nie miał do niego wstępu bez przepustki wydawanej przez lokalnego zarządcę. Ograniczono również poruszanie mc w obrębie miasta.
Zdając sobie sprawę z zakaźnego charakteru choroby, zaznaczano wszystkie zarażone domy znakiem czerwonego krzyża. ..pozostającym na drzwiach do momentu legalnego otwarcia domu" Wyznaczono 40-dniowy okres kwarantanny - widać, że mieszkańcy Carhsie midi Mą wiedzę na temat dżumy. Dostrzegali niebezpieczeństw o związane z przyjazdami obcych osób i wprowadzili racjonalne procedury pozwalające zminimalizować rozszerzanie się choroby.
Wyznaczono pensje dla urzędników, ministrów, karaw aniarzy ikorone-rów. Ci ostatni dostawali stalą stawkę 10 szylingów na tydzień. Podóbne kwoty płacono sprzątającym domy. w których zmarli lub z który ćh uciekli wszyscy mieszkańcy. Pomagano również tym osobom, które przeżyły, pozostając wcześniej w codziennymi kontakcie z chorymi
Po raz kolejny znajdujemy potwierdzenie, iż nie w szyscy, którzy mach bliski kontakt z zarażonymi, umierali oraz że wyzdrowienie było możliwe. Czy byli odporni?
Nie wiadomo, czy zwyczaj przenoszenia cierpiących do szpitali zafcaż-nych wywodzi się z Carlisle, lecz właśnie tutaj zarekwirowano domy na te cele, a poza miastem naprędce zbudowano izolowane szpitale. Wprowadzono proste zasady dotyczące chowania zmarłych, przeniesienie ciała wymagało pomocy specjalnego karawan iarza. pogrzeby odbywały się między 10 rano a 16 po południu; nie wolno było wynosić żadnego ciała do chwili, kiedy nie wykopano grobu, a przed procesją żałobników musiał iść zakrystianin ostrzegający przed niebezpieczeństwem.
Tego samego dnia co w Carlise dżuma pojawiła się w Kcndal. Ponieważ księgi parafialne są niekompletne, istnieje ty lko Wilka wpisów na temat zarazy. Jednakże wykazano w nich, że był to ostry wybuch choroby. Przez pięć miesięcy aż do świąt Bożego Narodzenia me prowadzono rejestrów chrzcin, ślubów czy pogrzebów. W niektórych miesiącach poprzedzających ten okres można znaleźć wpisy dotyczące pogrzebów z notatką „p” lub „pla"'1 na marginesie.
105
Plague - dżuma