DSC00053

72. Zabumnu łękom* uogólnione t napadowe 451

9.Z Problemy diagnostyczne

1.    Istnieje różnica między klasyfikacjami DSM-IY i 1CD-10. Dotyczy ona okresu utrzymywania się objawów, koniecznego do ustalenia tego rozpoznania. Według DSM-IV objawy powinny trwać co najmniej 6 miesięcy, podczas gdy w wersji klinicznej ICD-10 jest mowa o utrzymywaniu się objawów codziennie przez kilka tygodni, najczęściej kilka miesięcy. Jednak w badawczych kryteriach diagnostycznych ICD-10 jest utrzymany wymóg 6 miesięcy {podobnie jak w DSM-IV).

2.    Rozpoznanie różnicowe. W związku z tym, że lęk jest zjawiskiem powszechnym w rozmaitych chorobach, zaburzenia lękowe uogólnione wymagają różnicowania za równo z innymi zaburzeniami psychicznymi, jak i z zaburzeniami somatycznymi. Wśród zaburzeń psychicznych szczególne problemy w różnicowaniu dotyczą zaburzeń depresyjnych. Lęk jest częstym objawem zaburzeń afcktywnych, a objawy depresji wchodzą w skład zaburzeń lękowych uogólnionych. Podstawą różnicowania jest najczęściej przeważające nasilenie objawów z jedne] grupy i czasowe pierwszeństwo wystąpienia jednej grupy objawów Najpoważniejszym w skutkach błędem diagnostycznym może być uznanie objawów depresji z pobudzeniem za objawy lęku uogólnionego Najczęściej pytanie o ideacjc depresyjne i myśli samobójcze pomaga ustalić właściwe rozpoznanie Pomocny jest też wywiad od rodziny pacjenta. Czasem pacjenci z rozpoczynającym się procesem schizofrenicznym mogą przede wszystkim skarżyć się na uczucie lęku. Zwykle dokładne badanie psychiatryczne uzupełnione wywiadem od rodziny pozwala na ustalenie właściwego rozpoznania. Czasem jednak potrzebna jest obserwacja szpitalna.

Skargi na lęk uogólniony mogą być bezpośrednim powodem zgłoszenia się do psychiatry paqenrów z rozpoczynającymi się zaburzeniami otępiennymL Do różnicowania konieczna jest ocena trudności poznawczych, przede wszystkim zaburzeń pamięci u pacjentów w wieku średnim lub starszym.

Czasem zgłaszają się pacjenci uzależnieni od leków uspokajających lub alkoholu z powodu nasilenia się lęku w związku z odstawieniem lub po prostu z chęci wyłudzenia kolejnej recepty Należy jednak pamiętać, że zbyt pochopne przypisywanie objawów lęku (np. zaburzeń snu) okresowi abstynencji może prowadzić do zlekceważenia objawów głębokiej depresji.

Wśród zaburzeń somatycznych należy brać pod uwagę:

•    nadczynność tarczycy (różnicowanie na podstawie badania fizykalnego i stężenia hormonów tarczycy);

•    hipoglikemię lub phaeochromocytoma (gdy lęk występuje raczej napadowo, ale bez żadnego związku z jakąkolwiek sytuacją),

*    to, że lęk uogólniony może też towarzyszyć rozpoczynającej się chorobie somatycznej, zwłaszcza gdy pacjent jest np poddawany procesowi diagnostycznemu w kierunku nowotworu czy innej poważnej choroby,

*    to, że lęk może też wiązać się z zaniepokojeniem związanym z poważną, zagrażającą chorobą kogoś bliskiego.

Należy też pamiętać, że zaburzenie łękowe uogólnione, zwłaszcza z nasilonymi objawami somatycznymi może być błędnic rozpoznane jako choroba somatyczna (np. fi-brnmialgia przy nasilonych bólach napięciowych czy zespół nadpobudliwego jelita w przypadku zaburzeń dotyczących przewodu pokarmowego). Tacy pacjenci zwykle mają długą historię kontaktów z innymi lekarzami, co negatywnie wpływa na ich sto-