DSC02138

DSC02138



90

lub fotograficzna. Mają one cechę, że gromadzą materiał bez wyróżnia-nia poszczególnych zagadnień i aspektów oraz bez umiejscowienia czasowego. Ten sposób prowadzenia rejestracji materiału nie daje gwarancji gromadzenia materiału pełnego oraz możliwości weryfikowania prawidłowości prowadzenia spostrzeżeń. I w tym sensie można by nazwać obserwację taką obserwacją niekontrolowaną. Aczkolwiek i tu można stosować pew- i ne sposoby kontroli. Np. nasze materiały dajemy do czytania osobom to-1 warzyszącym. zorientowanym w koncepcji badań. Uzyskujemy od nich I ocenę materiału w sensie jego kompletności i prawidłowego kierunku. I Doskonalszą techniką gromadzenia materiałów jest stosowanie technik I standaryzowanych. Mam tu na myśli tzw. arkusz obserwacyjny lub dzień-1 nik obserwacji. Arkusz obserwacyjny to wcześniej przygotowany lewe-stionańusz z wytypowanymi wszystkimi zagadnieniami, które objąć na obserwacja. W odpowiednich rubrykach pod określonym zagadnieniem § notujemy wszelkie spostrzeżone fakty, zdarzenia i okoliczności mające I: związek z danym zagadnieniem. Notowania mogą być jeszcze oznaczone I' datą, co ma szczególne znaczenie przy wprowadzaniu nowych zmiennycl I w badane układy lub celowym przekształcaniu zbiorowości.

Wcześniejsza typologia zagadnień zapobiega przeoczeniu przez bada-1 jącego któregoś z nich oraz nadaje określony kierunek badaniom. Ponad,-.daje możliwość wykrycia nowych cech i zależności, na które warto zmśl cić uwagę, a które w arkuszu uwzględnione nie były. Jest to więc najlej-1 szy sprawdzian poprawnego prowadzenia obserwacji. Ten typ obserwant można w pełni uznać za planowany, systematyczny i kontrolowany. M> ona jeszcze i tę zaletę, że arkusz obserwacyjny jest dobrym środkiem*! porównania danych między nimi. Bardzo bowiem ważną jest sprawa po-1 równywalności danych uzyskanych drogą obserwacji prowadzonej czyftl przez różnych badaczy, czy w różnym czasie w tej samej zbiorowości hpl wreszcie na różnych grupach. Arkusz obserwacyjny daje możliwość pal równania i oceny materiałów badawczych pod względem ich jednoznaa-l naści i zakresu.

Wspomniany dziennik obserwacji kategoryzuje spostrzeżenia ze wzgk I du na czas pojawiania się określonych faktów lub zmienności procesd* i stosunków w badanych grupach. Przy badaniach szczegółowych jednego■ zagadnienia spełnia on bardzo pożyteczną rolę. Prowadzony jest jak »■ zwa wskazuje w postaci zapisów dziennych. Arkusz obserwacyjny wbtt* I swej nazwie nie musi być arkuszem zawierającym wszystkie zagadnie* ^

na jednej karcie. Szczegółowe zagadnienia można notować na pojedynczych kartkach, a potem chować je do odpowiednio poznaczonych kopert. Zagadnienia szersze mogą być rozbite na szczegółowe i mieścić się na jednej karcie, inne zagadnienia z podpunktami na innej karcie. Sposób opracowania arkusza obserwacyjnego zależy od konkretnych okoliczności i wymogów badawczych. W pedagogicznych badaniach środowiskowych arkusz obserwacyjny jest najdoskonalszą techniką gromadzenia materiałów obserwacyjnych.

Obserwacja systematyczna może być prowadzona bezpośrednio lub pośrednio. W przypadku obserwacji bezpośredniej prowadzący badania osobiście wykonuje wszystkie czynności związane z tokiem poznania. Istnieje więc tylko jedno źródło deformacji danych, którym jest sam badający. Od jego obiektywizmu i skrupulatności zależy rzetelność uzyskanych materiałów.

Przy obserwacji pośredniej, a z taką mamy do czynienia w badaniach wielkich zbiorowości lub licznych problemów, materiały gromadzi większa liczba pracowników. Zachodzi wówczas konieczność stworzenia jednorodnej aparatury badawczej dla uniknięcia większych deformacji uzyskanego materiału. Konieczna jest ścisła standaryzacja zagadnień i opracowanie drobiazgowych wskazań badawczych oraz eliminowania możliwych osobistych postaw i zaangażowań, które mogłyby rzutować na obiektywność danych.


Podsumowując to pobieżne omówienie obserwacji jako techniki zbierania materiałów, należy zwrócić uwagę na konieczność poprawnego jej zorganizowania. Warunkami tej poprawności są: a) wstępna znajomość przedmiotu obserwacji, b) jasne sformułowanie zagadnienia i celów obserwacji, c) bliższe poznanie przedmiotu obserwacji przez zastosowanie obserwacji otwartej lub innych procedur poznawczych, d) szczegółowe opracowanie koncepcji badań, kategoryzacja zagadnień, opracowanie odpowiednich formularzy i arkuszy obserwacyjnych. Sama obserwacja powinna być planowa, systematyczna i dokładna.

4.2. Wywiad

Wywiad jest rozmową badającego z respondentem lub respondentami według opracowanych wcześniej dyspozycji lub w oparciu o spe-


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PICT6052 90 lub fotograficzna. Mają one tę cechę, że gromadzą materiał bez wy^. uia poszczególnych z
94288001 djvu 660 J. ROTHFELD nazywamy podnietami właściwemi [stimulus adneguatas). Mają one tę wł
IMG81 (3) Rozdział // nemu wykonaniu zadali maja one okazje do nabrania wiary w swoje możliwości, p
Implementacja Dobre rozwiązanie ma również tę cechę, że łatwo się je implementuje. Żeby je
IMAG0384 Wszystkie te propozycje są ogłaszane w celach notyfikacyjnych a polscy przedsiębiorcy lub K
Granice te określają akceptowane poziomy ryzyka związanego z używaniem produktów chemicznych. Mają o
C (75) Kleimy tylko klejami szybko-schnącymi, nitrocelulozowymi. Mają one jeszcze tę cenną zaletę, ż
CCF20120519003 Tym co łączy wszystkie te procesy jest fakt, że mają one charakter społeczny, dotycz
P1100490 Wszystkie te dyscypliny mogą być uprawiane jako nauki ogólne lub szczegółowe. Wszystkie on
Obraz6 AUDI 80/90 AkumulatorWpływ temperatury na akumulator Akumulatory mają szczególną cechę, że t
X3e50dd739p04 wyprawy ścian mają dobrą przyczepność, szybko twardnieją i schną. Mają one jeszcze tę
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH359 I napotyka, miały podobne znaczenie; mają one wyobrażać węża lub j
gleby121 pęcznienia. Koloidy te należą do amfolitoidów. W środowisku kwaśnym mają one ładunek dodatn
IMAG0384 Wszystkie te propozycje są ogłaszane w celach notyfikacyjnych a polscy przedsiębiorcy lub K
P1100490 Wszystkie te dyscypliny mogą być uprawiane jako nauki ogólne lub szczegółowe. Wszystkie on
skanuj0023 Motywowanie podwładnych na skuteczność oddziaływania nagrody lub kary mają wpływ nie tylk

więcej podobnych podstron