DSC05320

■■■■■■■■■■■■i

328 * Wybrane zagadnienia geodezji w epoce GPS

Na rysunku 6.38 wyjaśniamy pewien sposób obserwacji pscudostatycznych, nazywany radialnym. Pokazujemy przykładowo trasę poruszania się odbiornika B zmieniającego stacje obserwacyjne I-2-3-4, a następnie powtarzającego pomiary w tej samej kolejności. Odbiornik A wykonuje przez cały czas obserwacje na stacji 0. W rezultacie otrzymujemy wektory 0*/, 0-2, 0-3, 0-4 rozmieszczone wokół punktu 0. Stąd nazwa sposobu - radialny. Po wykonaniu pomiarów odbiornik B może się przemieścić na stację 5 i następne, aby dokonać nowej serii pomiarów. Liczba odbiorników ruchomych nie jest ograniczona. Można by postępowanie obserwacyjne w trybie pseudostatycznym opisać krótko innymi słowami: podczas, gdy jeden odbiornik pozostaje na pewnej stacji, rejestrując przez cały czas, pozostałe odbiorniki przemierzają dwukrotnie pozostałe punkty sieci wykonując za każdym postojem obserwacje trwające do

10 minut.

odbiornik "A^m

obserwacje

ciągłe

Rys. 6 38 Jeden ruchomy odbiornik w obserwacjach pscudo-statycznych

Można praktykować ten sam sposób obserwacji w odmianie zwanej wektorową. Polega to na zmianach stacji obserwacyjnych przez obydwa odbiorniki. Po wykonaniu obserwacji około 10-minutowych, obydwa odbiorniki włączone, lecz nie prowadzące rejestracji, przenosi się na inne punkty, dokonuje się rejestracji, itd. itd. Po upływie około jednej godziny obydwa odbiorniki re-wizytują wcześniej zajmowane punkty i dokonują rejestracji. Na rysunku 6.39 przedstawiamy ilustrację tej metody.

Rys. 6.39. Sposób wektorowy; obydwa odbiorniki poruszają się

Trzecia odmiana tego samego sposobu obserwacji nosi nazwę poligonowej albo 'trawersowej'. Sekwencja ruchu odbiorników przypomina trochę metodę trzech statywów, stosowaną w poligonizacji precyzyjnej. Jeden z odbiorników pozostaje nieruchomy na stacji, podczas gdy drugi przemieszcza się, zajmuje stanowisko, a następnie obydwa wykonują obserwacje. Następnie przemieszcza się pierwszy odbiornik, aby zająć następną stację, po czym obydwa dokonują jednoczesnej obserwacji przez 2 +10 minut W czasie przemieszczeń odbiorniki pozostają włączone, lecz nie prowadzą rejestracji Po upływie jednej godziny obydwa odbiorniki 'przemierzają' raz jeszcze wszystkie stacje, pilnując poprzednio ustalonej kolejności Każdy z odbiorników pozostaje więc na stacji przez 2 sesje obserwacyjne. Rysunek 6.40 pomoże lepiej zrozumieć ten sposób obserwacji.

Pomimo że zaleca się nieco bardziej surowe reżimy dla obserwacji metodą pseudo-statyczną w porównaniu do tych, jakie mieliśmy dla metody statycznej, to wyniki uzyskiwane tą metodą okazują się nieco gorsze niż przytoczone powyżej. Aczkolwiek minimalna liczba obserwowanych satelitów pozostaje równa 4, to zaleca się obserwować jednocześnie S satelitów. Wysokość satelitów nad horyzontem podczas obserwacji powinna być nie mniejsza niż 15°. Maksymalna wartość współczynnika PDOP została zaostrzona i ma nie przekraczać 5. Dwie sesje pomiarowe dla każdego obserwowanego wektora mają trwać 2+10 minut każda. Interwał czasu pomiędzy powtórzonymi pomiarami powinien wynosić 1 godzinę. Ten warunek wiąże się z zapewnieniem powtórnego pomiaru tych samych satelitów jednak o znacznie zmienionej konfiguracji geometrycznej względem pary stacji. Zalecenie obserwowania 5 satelitów wynika stąd, że któryś z satelitów może nie spełniać warunku wysokości horyzontalnej większej niż 1S°. Do pomiarów pseudo-statycznych potrzeba, aby odbiornik był wyposażony w antenę kinematyczną. Wymóg ten wiąże się pośrednio z omawianym sposobem obserwacji: operowanie anteną kinematyczną znacznie ułatwia przerywanie rejestracji w trakcie przenoszenia odbiornika, gdy ma on pozostawać włączony po to, aby zapewnić ciągłą pracę oscylatora.

Rys. 6.40. Przemieszczanie się odbiorników w procedurze poligonowej

W wyniku pomiarów metodą pscudostatyczną można się spodziewać, że błędy średnie nie przekroczą niżej podanych wartości, gdy będziemy stosować standardowe, firmowe programy obliczeniowe i firmowe zalecenia dotyczące procedury obserwacyjnej (pomiaru warunków atmosferycznych itd.):

± (0.03 + 0.002 jpon]) m dla długości wektora s,

±(2' + 57 Jpan]) dla azymutu geodezyjnego oraz ± (0.004 + 0.002 j|ta]) m dla wysokości elipsoidalnej.