DSCF5363

83

2. Pszenica

Pszenica zwyczajna (Triticum aestivum ssp. vulgare) jest najpowszechniej uprawianym podgatunkiem pszenic heksaploidalnych (rys. 2.6). Na świecie zajmuje około 90%, a w Polsce — 100% powierzchni obsiewanej pszenicą. Podgatunek ten obejmuje wiele form botanicznych różniących się cechami morfologicznymi kłosa, a zwłaszcza ościstością plewek, barwą kłosa (plew i plewek), barwą ziarna, omszeniem plew (gładkie lub omszone).

Rys. 2.6. Pszenica zwyczajna (Triticum aestivum ssp. vulgare): a - kłos (strona boczna), b - kłos (strona przednia), c - kłosek (Szempliński)

Koemicke, na podstawie tych cech podzielił pszenicę zwyczajną na tzw. odmiany botaniczne (varietas). W tabeli 2.5 przedstawiono tylko klasyfikację pszenic o nieomszonych plewkach, uprawianych w naszych warunkach klimatycznych.

W Polsce większość odmian rolniczych należy do odmiany botanicznej lute-sceus (kłos biały, bezostny, ziarno czerwone), rzadziej do albidum (kłos biały, bezostny, ziarno białe) lub erythrospermum (kłos ościsty, biały, ziarno czerwone).

Spośród kilkudziesięciu grup ekologicznych (proles) pszenic wyodrębnionych przez Flaksbergera, najważniejsze są poniższe trzy ekotypy.