W warsztatach naprawy samochodów często ulegają skrzywieniom oś przednia, główny wał napędowy (Cardana — czytaj Kar-dana), wał wykorbiony silnika i rozrządu, półosie, drążki hamulcowe itp. Przy ich prostowaniu należy przestrzegać wielkiej dokładności, gdyż wobec znacznej prędkości obrotowej tych części powstają w razie skrzywienia znaczne nie zrównoważone odśrodkowe siły bezwładności, które powodują nadmierne zużycie łożysk i wprowadzają w drganie pojazd mechaniczny. Wyprostowane części powinny być wyrównoważone.
Stanowisko pracy do prostowania znajduje się zwykle przy pracowni ślusarskiej i powinno być zaopatrzone w odpowiednie prasy i płyty, imadła zawiasowe itp. Dłuższe wałki można rów-nież piostować na tokarkach. Obracając ręcznie wałek zamocowany w kłach, łatwo konstatować rodzaj, miejsce i wielkość skrzywienia. Do miejsca tego doprowadza się suport tokarki i za pomocą dźwigni systematycznie prostuje się wałek. Dokładność wykonania pracy sprawdza się przeważnie czujnikiem.
prostowaniu „a plytaoh i w
ostroznose, a przy prostowaniu „a tokarce baLo dok.adnStS! cowac wałek, zęby „e wypadł z kłów. Na ogól i obow^i, przepisy bhp odnoszące się do pracowni ślusarskiej.
Przy nadawaniu kształtów różnym przedmiotom często zachodzi potrzeba zginania materiału. Długość materiału należy tak obliczyć, żeby po wygięciu otrzymać żądane wymiary przedmiotu. Materiały kruche zginać się nie dają. Gięcie materiału grubości do 5 mm można wykonywać na zimno, a powyżej tej grubości — na gorąco, gdyż materiał ogrzany do właściwej temperatury staje się plastyczny. Wskutek zginania cząsteczki znajdujące się po stronie wklęsłej ulegają zgnieceniu, a po stronie wypukłej — rozciągnięciu. Dla zapobieżenia pękaniu materiału linia gięcia powinna być zgodna z kierunkiem włókien (rys. 116).
Rys. 116. Gięcie
blachy: a) wzdłuż włókien, c) w
włókien (pęknięcie), b) prostopadle do dwóch kierunkach
Do jednostkowego wyginani.
ka celu przyrządów,
sztuk używa się W*1™ J głównego pióra resorów samo-jak wzorniki, rolki P- ? * wykonać na gorąco, a pozostałe
^lekkim nagrzaniem.
91