DSCN1673

22 „Burżuazyjnienic klasy robolniczcj

skania poklasku i tzw. zabłysn.ęaa Mamy wówczas do czynienia z nieautentycznymi, podszytym. próżności* w nikłym stopniu przyczyniającymi się di oryginalnych, meiytoiycznych rozwiązań. (M.P.)

Zob. facyłitacjfc

Ucal G.M.. Boh len JM.. Raudabaugh J.N, 1963. Leadership and Dynamie Group Ac-non. Iowa Univ. Press. Iowa Karpińska A. Mikułowski Pomorski J.. Pachoł-ski M . 1988. Typy działań socjotechnicznych w organizacji. AE w Krakowie. Kraków.

„Burżuazyjnienic klasy robotniczej**, zob. paupery zacja.

Cechy położenia społecznego, zob koncepcja dekompozycji.

„Centrum** i „peryferie", zob. dyfuzja, marginalizacja, moda, przemoc symboliczna.

Ceremonia (lub ceremoniał), zob. obrzęd. rytuał.

Chaos. zob. postmodernizm Clichć, zob. kalka.

Commons. zob. pułapka społeczna. Corroboration, zob. wery fikacja.

Cywilizacja, pojęcie zbliżone zm mowo do terminu „kultura" w szen ujęciu. Niekiedy pojęcia te są traklo> jako tożsame (E. Tylor). W innych ujęv są one sobie przeciwstawiane: „kultura' tyczy sfery wartości duchowych bez.n sownych natomiast „cywilizacja" dot sfery technicznej, ekonomicznej, mak nej, politycznej. Cywilizacja moZe być mtó rozumiana jako faza (zwykle osia kultury - na tej podstawie przeciwstaw

„ludy cywilizowane” „ludom barbarzyńskim”. Ta opozycja nawiązuje do pierwotnego rozumienia pojęcia „cyw ilizacja”, oznaczającego człowieka „dobrze wychowanego", przestrzegającego norm obyczajowych, ustanowionych konwencji W tym trzecim ujęciu sytuuje się także koncepcja Oswalda Spcnglcra, dla którego cywilizacja to faza schyłku (upadku) danej kultury.

Pojęcie cywilizacji w znaczeniu zbliżonym do ujęć współczesnych pojawiło sic już w pracach Franęois Guizota. „Cywilizacja to dla Guizota zarówno «fakty we-wnętrzne» związane z doskonaleniem się człowieka jako jednostki, jak i «fakty zewnętrznej na które składają się warunki materialne, a także społeczne stosunki i instytucje” |J Szacki 1983. s. 188).

Wyróżnić można jeszcze inny typ ujęć. w których cywilizacja pojmow ana jest jako to wszystko, co jest w spólne w ielu kulturom (np. wzory zachowań, smaku, podobne urządzenia polityczne, prawne, materialne)

I ermin „kultura" odnosi się do faktów duchowych. religijnych, artystycznych spccy-ficznyeh dla jakiegoś narodu „Pojęcie cywilizacji zaciera do pewnego stopnia różnice między narodami; kładzie ono akcent na to, co wszystkim ludziom jest lub w poczuciu tych, którzy się nim posługują powinno być wspólne" (N Elias 1980. s. 9]

, Cywilizację przeciwstawia się zwykle arbarzyństwu, dzikości lub stanowi natury*