DSCN1718

3. Projektowanie odlewów właśnie grafit powoduje, że wytrzymałość żeliwa na rozcia_0n,T^¹^ dowanie (nawet 4 razy) mniejsza niż na ściskanie. Osnowa ™!' fest być również bardzo różna i zmieniać się od ferrytycznej, glHH martenzytyczną aż do austenitycznej. Różnorodność czynników. IBMi nych wzywających na strukturę żeliwa szarego, a przez to na je_Ro^i '^0l<W pokazano na schemacie (rys. 3.3) £21].

Podstawą klasyfikacji żeliwa szarego jest wytrzymałość na rozcią_gani określa się na próbkach wyciętych z odlewów próbnych, w posta ' ^ktS o średnicy 30 mm. Dla żeliwa niestopowego wytrzymałość na rozciągali ^W(Uc6'>v się w granicach 100h-400 MPa, przy czym żeliwo o R_m powyżej 250 grupy tzw. żeliwa wysokojakościowego, które poddaje się zabiegowi modvu.^ydo zwykle za pomocą FeSL Jakkolwiek w przypadku wielu zastosowań wartośćR^ jest głównym kryterium wyboru określonego gatunku żeliwa, to jednak możn^h!! popełnienia większego błędu przyjąć, iż wraz z jej wzrostem zwiększają się róswńft

•    wytrzymałość, w tym także wytrzymałość w podwyższonej temperatura

•    moduł sprężystości,

•    odporność na ścieranie.

Z kolei żeliwo o mniejszej wytrzymałości cechuje lepsza:

•    obrabialność,

•    odporność na udary cieplne,

•    zdolność do tłumienia drgań,    f

•    lejność i odtwarzalność, umożliwiająca otrzymywanie odlewów cienkościennych.

Bardzo istotną cechą tworzyw odlewniczych jest pewność otrzymana dobrych odlewów (ang. castability). W przypadku żeliwa za ezy ona ^ tylko od lejności i odtwarzalności (patrz p. 4.2.6), lecz również o

Wykres Greinera-Klingensteina zależności mikrostruktury żeliwa .^.jedebutj ścianki (szybkości chłodzenia) i zawartości C+Si; / - żeliwo białe (perlit-t-cemonyj^ ^are przemieniony), lla — żeliwo połowiczne — pstre (perlit+cementyt-ł-grafit), U _f~_rrvt4.gralW’ per lityczne (perlit 4- grafit), llb — żeliwo szare perlityczno-fcrrytyczne (perlit 4-\IU - żeliwo szare ferrytyczne (ferryt4-grafit)