DSCN1859

lara

„w ekspresy"¹^ (demonstrujących, cho-

o zbiorowe wyrażenie stanowisk,, u _Ia. u_C,< spn*'^{s ie w obr}^^hie Dornów akt\\N. _nw-h wvrWnia się tłum agresywny (linć_ztl. _I3CV, terroryzujący, walczący), tłum _uci_c-ijijcy (ogarnięty paniką) i tłum nabywaia-

_{a b}

' Funkcjonują rożne koncepcje dotyczące formowania się tłumów (zob. (R. |/_uh_man 1082. s. 454-456]). W myśl jednej z nich ,him rodzi się z tłumu (crouds dra w crowds) _ wystarczy. że kilka osób w ruchliwym miejscu zacznie intensywnie wpatry wać się w jakieś zdarzenie, a wiele osób przechodzących zacznie przejawiać nim zainteresowanie. Duża liczba obecnych osób przyciąga dodatkowych zainteresowanych. Publiczność i zbiegowisko dosyć łatwo mogą He przekształcić w tłum.

W innych ujęciach przyczy nę powstania itumu upatruje się w oddziaływaniu zewnętrznego agitatora. Jeśli przystać na ten typ wyjaśniania, to należy odpow iedzieć na pytanie, jak to się dzieje, że jedna osoba j*vt w stanic wywołać tak daleko idące następstwa; czy bez współudziału osób. na które się oddziałuje, byłoby to możliwe Działacze związkowi, polityczni doskonale wiedzą, że nie zawsze łatwe jest wzbudze-"ie zainteresowania szerokich kręgów spo-^tnych kwestiami nawet o żywotnym dla nich znaczeniu.

^ niektórych wyjaśnieniach dotyczących kowania się tłumów próbuje się wskazać eharakterystyt/Jie osób biorących 7®®* w różnego typu demonstracjach. ni-protestu itd. Z jednej strony przy jmuje że członkowie tłumu to najczęściej nul °^Wcnck osoby wiecznie niezadowolone. Tj^wfcy, którzy poprzez udział w roż-^^l>pu ruchach protestu usiłują poprawie j *°s lub przynajmniej dać upusl Irusti.¹ jednak wskazać, że w wielu p^f/> 2®** demonstracje skupiają talków u ^u ^^,|ne osoby Z drugiej strony |h*|.iwui-i nawiązujące do teorii ^SP° ¹ masowego Współczesne sr^k"

"nurn 207

^czeństwa w\rvw

"Bnipulowaj *’"*•    btwo j^,

odwołując    ^mo®> wjasni*

Celu jego kontrolowanie. Dyrekw-i^e wv korzysty^ane są często przez różnego ty pu służby porządkowe. Aby doprowadzić do rozproszenia tłumu, należy; .,1) usunąć lub izolować osoby zaangażowane w włóknie incydentu trzeba to uczynić, "zanim tłum stanie się (...) jednolitą całością; 2) przerwać proces porozumiewania się w tłumie można to uczynić przez podział tłumu na mniejsze części. 3) usunąć przywódców, szczególnie jeśli można io zrobić bez użycia siły" 4) odwrócić uwagę tłumu od głównego obiektu zainteresowania przez, stworzenie dywersji w innych miejscach. 5) zapobiegać powiększaniu się i wzmacnianiu tłumu przez izolowanie go od mnych potencjalnych »»»>. <V |S. Mika 1986,5.27] (A.S )

Zob. anonimowo*. ^J2^*^todowtiictwo. prtatS* popnto

normy spoies/w. i skali, ruchy społeczne

IfjCa. '*■ »***    "2

m

mu '“"***

Warszawa