DSCN1880

228 Wzory i modele

wach. Powoduje to. po pierwsze, spadek efektywności całej organizacji biurokratycznej. szczególnie w czasach szybszych przemian społecznych. Postępująca specjalizacja jest i przyczyną, i wynikiem rozpowszechniania się postaw asekuranckich, ucieczki od odpowiedzialności, co może w rezultacie przyczynić się do coraz, większego braku kontaktu między organizacją biurokratyczną a rzeczywistością - organizacja zamiast realizować cele zewnętrzne, do który ch została powołana, coraz bardziej ześrodkowuje działania na samej sobie. Po drugie, pracownicy wyuczeni tego sposobu działania mają poważne trudności w przystosowaniu się do jakiegokolwiek innego miejsca pracy w przypadku konieczności zmiany zatrudnienia. (M.P.)

Zob. innowacja, opór wobec zmian Literatura.

Vcblcn T . 1921. Engtneers and the Price System. Viking Press. New York

Wzory i modele, dla jednych autorów (np. Maria Ossowska) „wzór" to pewien idealny stan rzeczy , który usiłuje się zrealizować. np wzorce osobowe (używa się pojęcia „wzór”, bo jednostka „wzoruje się" na pewnym ideale). „Model" natomiast odnosi się do różnych form rekonstrukcji tego. co istnieje faktycznie: w jaki sposób coś jest zbudowane i jak działa (M Ossowska 1986]. Inni autorzy, uznając to rozróżnić-nie posługują się jednak odwrotną kon-urologiczną: modę w pew.cn Sy stan rzeczy: wzńr ukazuje naj-istotniejsze cechy czego* .śmiejącego j„y w rzeczywistości Sytuacja laka przyczynia się do pewnego zamętu terminologicznego w obrębie nauk społecznych i z tego względu należy zaznaczyć, w jakim znaczeniu używa się tych pojęć (o ile mc wynika to jasno z kontekstu). Niekiedy odróżnia się dodatkowo wzorce od wzorów Andrzej Siciński (1976. s. 22] wzorami społecznymi nazywa „względnie trwałe regularność, zachowań. cechujące określone zbiorowości ludzkie”. W ich obrębie rozróżnia wzory uznawane (nazywane także wzorcami i. stanowiące pewne idealne, pożądane reguły zachowań, oraz wzory praktykowane Wzory prakty kowane wyznaczane przez normy określane są jako wzory kulturowe, natomiast wzory praktykowane nie regulowane przez normy określa się jako standardy zachowań (A.S.)

Zob. ethos. habitus. normy społeczne, styl zycu. wartość

Literatura

Ossowska M . 1986. Ethos rycerski i jeg miony, PWN. Warszawa

Słoński A., 1976. Styi ryciu - problemy ;> . Cłom i teoretyczne (w ] Styi z\aa Koncep t propozycje, pod red A. Słońskiej PWN Warszawa

Yopp,e. uczestnik kategorii społcczr w skład której wchodzą młodzi, dobrze tuowan. materialnie profesjonaliści m.c

ający w dużych miastach Charakter' tę oni dążeniem do perfekcji zaw>"!' ‘ •raz osiągania coraz to wyższych P⁰*^

połcc/nych Kształtowanie osobowości p icrządkowanc jest osiągnięciu zęstokroc nawet kosztem warto*¹ mętrzny ch; rozw ijają om głównie k ^ achowań, które są premiowane połccznc otoczenie Nazwa „yuPT* ^ itworzona od początkowych