DSCN1889

Zrzeszenie 237

•Hodctcrmim/ni dyfu/ia. dynamika 'po-ncocwolucjoni/rn. opor wobec /mian ro/wój społoc/nc tran\1*>nn.K ia

Mura

ginu sa rezultatem samokontroli oraz od-djiaMania sił środowiskowych Zakres s.i-mokóntroli systemu zależy od jego stopnia illliir>rj^: oraz od siły systemu wyznaczanej przez takie czynniki, jak: liczba członków systemu, ich cechy biologiczne, moralne, umysłowe i społeczne, dostępny poziom vncdzy. stopień zorganizowania, możliwość oddziaływania na zachowania, a także na siły przyrody, spójność wartości.

" Zakładajac. że zmiana jest wszechobecna. staje się na gruncie koercyjnych teorii społeczeństwa Pomijanie czynnika zmian społecznych charakterystyczne jest (zgodnie z rozróżnieniem Ralfa Dahrendorfa) dla teom integracyjnych, które początkowo stosowane były' głównie do badania społeczności przedpiśmicnnych (funkcjonalizm). W społeczeństwach tych zmiany (o ile u ogóle występują) dokonują się w sposób niezauważalny - pod warunkiem, ze nie następuje ich dezorganizacja na skutek przełamania izolacji i kontaktu kulturowego ze społeczeństwami nowoczesny mi”. W społecznościach tych zmiana traktowana jest jako coś samo przez się negatywnego, a zwyczaj oraz trady cja mają znaczenie rozstrzygające Łatwo zauważyć, ze postawy *obec zmian w naszym kręgu kulturowym M niemal dokładnie przeciwstawne. iak-kolwick nic wyklucza to szacunku wobec ^łr*d>‘^cyjnych wartości i dokonań przeszłych P°koleń. (A S.)

O. 1964. Socuil Inlegrntion and Wm Iniegratmn |w | LyJoruln*a ,n

^QX Zolbchan. W H.r^hioM W**¹** and Kcgan Paul. London

"A, 1975. /otada    miman,

teorii _tn;oł.*„:m>h dp (tleJiht wtpołc:e\n,i „K

wybór W Dcrc/eneii \ l .on ¹ *»ekł. PWN. Wirc/awa M S., 1990. Teone zmian ,/> Teorie modernizm/#. I S. Kało

^Sz7f^ka/- ^,9*°-    , **oe*<*a

^u •^a,r:no*ci zjawisk tndywUhahrwh od społecznych. PWN. Warszawa Teona rozb oju społecznego Hypuy. 1976. pod

red R Dyoniziaka. AE w Krakowie, Kraków.

Ihomas W U Znaniecki F.. 1976. Chłop polski w Europie i Ameryce. t 1. Lud Spółdz. Widaw., Warszawa

Znaczący inny, zob. socjalizacja.

Znaczenie, zob. definicja sytuacji.

Znieczulica społeczna, zob. dyfuzja odpowiedzialności.

Zrzeszenie, grupa społeczna celowa; cel grupy określany jest przez osoby zrzeszające się, a jego osiąganie ma śluzy ć przede wszystkim zaspokajaniu potrzeb członków zrzeszenia. Nic oznacza to braku służby wobec szerszej społeczności (KZ Sowa 1988. s. 24], K.Z. Sowa wskazuje na rozróżnienie przez Arystotelesa dwóch zasadniczych rodzajów grup: polis - jako „wspólnotę dla pożytku całego życia”, oraz wspólnoty powstające dla pożytków chwilowych i częściowych [ibidem, s 20] Pojęciu zrzeszenia przeciwstawia się pojęcie wspólnoty, w nawiązaniu do klasycznych kategorii socjologicznych autorstwa E. Durkhcima (solidarność "mechaniczna i solidarność organiczna) i F. Tónniesa (wola istotna i wola dowolna) Uczestnictwo we wspólnocie wynika z potrzeby współżycia z innymi i jest oparte na motywach emocjonalnych (wola istotna) O przynależności do zrzeszenia decyduje motywacja racjonalna (wola dowolna) Ujęcie współczesne reprezentowane przez R M Mc bera pokaźnie leszcze jedno kryterium: zakres życia gra-po w ego KZ Sowa (1988. s 2I|. refcnrjąc za Mclvercm pisze, żc ..wewnątrz wspólnoty mo/c zamykać się i może całkowicie przeminąć całe życic jednostki . ta własme cecha wspólnoty odróżnia ją zasadniczo od zrzeszenia, w którym jednostka ucartriczy tylko cząstką swoich spraw życiowych Jako przykłady wspólnot ^^cb* wyrn*™ wieś. miasto, plemię. » tak/c rodzinę. która