DSC59

Rozdział 7

CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE

TERMINOLOGIA

Studenta pedagogiki, który ufnie poszukuje pomocy w literaturze poświęconej intencjom w edukacji, czasami ogarnia konsternacja i niechęć. Cała ta dziedzina obfituje w terminologiczne zamieszanie, rojąc się od takich słów, jak cele ogólne i szczegółowe czy zadania i wyniki nauczania, używanych swobodnie i na pozór bez wyboru. Termin cel ogólny zawierał dawniej w kontekście kształcenia nauczycieli pewną konkretność, którą teraz wyraźnie utracił; cele ogólne i szczegółowe często używane są w sposób zakładający synonimiczność , a sam cel u różnych ludzi wywołuje różne konotacje. To zamieszanie może częściowo wynikać z różnic państwowych, jako że — na co wskazał Davis¹⁴ — brytyjska oświata bardziej interesuje się definiowaniem celów ogólnych niż szczegółowych, podczas gdy nauczyciele amerykańscy mają skłonność do rozumowania w kategoriach konkretniejszych celów szczegółowych.

Pragniemy w tym miejscu podjąć próbę pewnego rozjaśnienia chaosu zaciemniającego tę problematykę, definiując terminy stosowane w naszej książce, by czytelnicy na następnych stronach uzyskali przynajmniej w miarę systematyczną i konsekwentną ich interpretację.

Będziemy stosować dwa podstawowe terminy—cel ogólny i szczegółowy. Oba odnoszą się do intencji i zamiarów w edukacji, ale każdy z nich będzie wyrażać inny stopień — odpowiednio — ogólności i konkretności. Pod tym ostatnim względem oba odpowiadają potrzebie wyrażania zamysłów edukacyjnych na różnych poziomach, zależnie od omawianych spraw. Cel ogólny będzie więc stanowić wyraz ogólnych intencji, a jego stopień ogólności w zdaniu może się zmieniać—_: od bardzo ogólnego w odniesieniu długoterminowych celów ogólnych do dużo