JEAN
,enwt międzynarodowychr‘,zn,c * <>krc.
„„ ,*,erdzeń R»« nJirrd/JJM dokonane przez Jeana Baubćr,>ia 7j>x,‘ P|ural>rn,u P0,vk . atiżnicowanych znaczeń pr/v <l*",u' 3MTn H Podkreślając role Rcwolucj, Fra„.
h,',0,yCTh ’ pluS°WI" ** I ri/dz.alu Kościoła od państwa na po. pltyWanyc ^‘egoorar republikański antyklerykały
cusk^j. ,eku BwbArt wyJf"Jnie zbioru reguł mających wspicrać cz*tku XX ,.11,v,mu(/a'ś'«‘)nJ‘’k irodową pomimo głębokich pod/la.
ul„ł pojęcie laicyr-n ^ naród • |ó nl cclcm or
ZJEZZ W * W"»* Samicy. W I-*"* *»•
, mi. zobowiązane są wszys,K 1 wr,cz niszczące ideologiczne Z IZ P-nejamtc ^'"'^„cuskimi katolikami, komunistami, podziały pomiędzy, dajmy ^ , powinny zostać przekroczone
wolnomyślicielami. Żydami ■ republikańskich demokracji par-
dz.ęk, wspólnemu odniesieniu do - mejngerencjj państwa w kwcs„c
kimcntamej. praw “'^"“^“.erdzi również, że w latach osiem-religijne. Buubćrot (1^* > nowa krytyczna faza laicitc. Okazała
dziesiątych XX wieku rozpoczęto się • intcgrację ogromnej rzeszy ona konieczność znalezienia SP°* . ^ bez wyrzekania się „św iętego
muzułmanów ze społeczeństwem franc zdaniem Baubćrota. nowa
tekstu Deklaracji Praw Człowieka i >* ka musj odzwierciedlać
..umowa moralna” w odniesieniu do pt“JVS ^ prZyznajc on, żc jest to uniwersalne wartości oraz partykularne roz * jest dynamiczna
ogromne wyzwanie, jednak jest !»«■ oko|jCzności. Sugeruje silą. którą cechuje zdolność adaptacji do J „ może sję okazac-nawet (I990a: 225). że ..nowa umowa w sprawie luit>/-atrakcyjnym wzorem dla wielu innych krajów. ..
Jak poglądy Baubćrota na temat laicite rzutują na pojęcie p ura izniu J/a mnie wynika z nich przede wszystkim to, że każda z dwóch az aic \ icji we Francji inaczej ukształtowała pluralizm. Spekulacje Baubćrota na wat przyszłości laicyzmu w XXI wieku wskazują, że pluralizm może już rótce nabrać nowego znaczenia. W pierwszej fazie Rewolucji i icloim x>lcoriskich pluralizm oznaczał wycofanie się państwa z pełnienia funkcji "ijnych, likwidacie fnktveyn&an mnnnnnln katolickiego na SWObodHC
ii wc Francji oraz przyznanie nielicznym akceptowanym vkt>Nvan,c rC ,g prawa do legalnego działania w granicach określonych Ki pań#"'0 £ |folicyzm uległ żalem częściowej „dc-instytucjonalizacji’\ k w dalszym ciągu ingerowało w jego sprawy wewnętrzne (> społeczna użyteczność. Oznaczało to bardzo ograniczoną I uzn*%v‘lł0|-C|ini. który stawiał Kościół rzymskokatolicki w uprzywilejowanej fofvK plll'^cC innych organizacji religijnych. Dopiero w latach osiemdzie-^,/>CJI ?,v u/ieku ruch antyklerykalny zaczął odbierać katolicyzmowi resztki
^iyCh|ców
pfty plu^ii faza laicyzacji, przypadająca na lata 1880-1907, oficjalnie od-idcc „uznawanych religii” i wprowadziła program czysto świeckiego ^zania moralnego w szkołach. W tym kontekście pluralizm oznaczał ^ łhlV praktyczny i symboliczny rozdział religii od państwa oraz pod-ł0n> kontroli prawnej „religijności* poszczególnych religii oraz ich stanu ^ąlkowego. FazC l<*‘ cechowały zatem: (a) marginalizacja organizacji religijny0*1 ze względu na utratę ich społecznej użyteczności; (b) podejmo-J\i\c przez państwo próby zdystansowania się od wszelkich religii; (c) formalne uznanie wolności sumienia każdej jednostki.
Baubćrot przypuszcza, że nowa faza laicyzacji, rozpoczęta u schyłku XX wieku, będzie bardziej przyjazna wobec mniejszości religijnych i bar-dziei elastyczna w kwestii włączania religii do programów szkolnych oraz zaangażowania przedstawicieli religijnych w działania na szczeblu państwowym. Jest to równoznaczne z uznaniem, że rozdział Kościoła od państwa jest czymś zupełnie innym niż rozdział religii od życia publicznego. Mozę to oznaczać, że wyzwaniem dla francuskiej laicite w XXI wieku stanie się znalezienie sposobu uzgodnienia następujących czynników:
(a) zasady neutralności religijnej państwa.
(b) prawa jednostek do wolności sumienia i przekonań, :znc)
(c) uznania pozytywnej roli pewnych aspektów religii dla *P°
integracji i funkcjonowania społeczeństwa. ciU
(d) zasady, że religie powinny mieć równe szanse uczestnictw * publicznym, szczególnie tam, gdzie w grę wchodzi współpraca z pa s
lub rozdział środków budżetowych. ijidoEt*1
Tymczasem spostrzeżenie Baubćrota (1999a: 319) na temat współczesnej laicite mówi wiele na temat praktycznego znaczenia p
135