Finanse p stwa Wypych2 023

•' yrzcasHfbiorstwn I

dzonych w praktyce kryteriów i reguł oraz posługiwanie się odpowiednimi narzędziami analitycznymi. Ich znajomość jest dla menedżera finansowego niezbędna, jeżeli decyzje mają być trafne i służyć racjonalnemu gospodarowaniu zasobami pieniężnymi postawionymi do dyspozycji przedsiębiorstwa. Narzędziem wspomagającym podejmowanie decyzji finansowych, bez którego trudno sobie wyobrazić zarządzanie finansami jest analiza finansowa.

^Analiza finansowa stanowi element składowy analizy ekonomicznej, rozumianej jako dyscyplina naukowa zajmująca się wyszukiwaniem i mierzeniem związków zachodzących między zjawiskami ekonomicznymi oraz wykrywaniem za pomocą rozmaitych metod badawczych i analitycznych, prawidłowości dotyczących zachowania się podmiotów gospodarczych i ich reakcje na bodźce płynące z otoczenia. Analiza finansowa jest instrumentem służącym do poznawania przebiegu procesów finansowych w przedsiębiorstwie, określania zależności między nimi oraz oceny ich wpływu na wyniki ekonomiczne>Wykrywane podczas działań analitycznych prawidłowości, zachodzące w dotychcza-spwej działalności pozwalają wnioskować prospektywnie, a więc analiza finansowa umożliwia stawianie diagnoz ekonomicznych w przedsiębiorstwie i przygotowywanie decyzji dotyczących przyszłości. Analityk ocenia sytuację przedsiębiorstwa na podstawie danych zgromadzonych w ewidencji księgowej oraz na podstawie obserwacji otoczenia przedsiębiorstwa, w którym tkwią czynniki determinujące rezultaty pracy przedsiębiorstwa - dopiero wówczas mogą być przygotowane decyzje dotyczące działań, jakie zostaną podjęte w przyszłości.

Do zagadnień leżących w sferze zainteresowania analizy finansowej trzeba zaliczyć: wynik finansowy i związaną z tym ocenę efektywności gospodarowania, koszty i przychody ze sprzedaży, sytuację majątkową oraz finansową, analizę wzrostu i pozycji finansowej. Analiza finansowa posługuje się systemem wskaźników pozwalających na szybki pomiar i ocenę wyników oraz sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Dzięki temu możliwe jest przekazywanie syntetycznych, zrozumiałych i względnie porównywalnych informacji o przedsiębiorstwie na zewnątrz i wykorzystywanie ich dla potrzeb własnych przedsiębiorstwa.

Zainteresowanymi tymi informacjami są potencjalni inwestorzy, banki, dostawcy i odbiorcy, urzędy państwowe, urzędy kontrolne, pracownicy a także konkurencji. W analizach zewnętrznych operuje się na ogół standardowymi wskaźnikami finansowymi, umożliwiającymi

ocenę:

-    efektywności gospodarowania i rentowności,

-    płynności finansowej,

-    sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.

Podstawę analiz zewnętrznych stanowią główne sprawozdania finansowe: bilans, rachunek wyników, zestawienie przepływów finansowych.

Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie opiera się na analizie wewnętrznej, obok sprawozdań finansowych wykorzystywane są szczegółowe dane ewidencji księgowej, statystyki zakładowej i planowania. Zadania wewnętrznej analizy finansowej i jej zakres są o dużo szersze w porównaniu z analizą zewnętrzną. Jej przedmiotem jest m in. ocena:

-    płynności środków,

-    efektywności gospodarowania,

-    majątku,

-    zadłużenia,

-    wzrostu przedsiębiorstwa i aktywności ekonomicznej,

-    ryzyka (słabe i silne strony przedsiębiorstwa),

-    pozycji rynkowej,

-    polityki socjalnej,

-    inflacji i innych uwarunkowań zewnętrznych.

Posiadanie tego typu informacji pozwala na dobre przygotowanie przyszłej działalności wyrażonej w strategii rozwoju przedsiębiorstwa, stanowi niezbędny warunek sprawnego i efektywnego zarządzania finansami w przedsiębiorstwie. Decyzje dotyczące przyszłości ukierunkowane będą na poprawę efektywności gospodarowania, umocnienia pozycji rynkowej przedsiębiorstwa, poprawy jego wizerunku w otoczeniu.

Oprócz podziału według kryterium przeznaczenia, analizy finansowe w przedsiębiorstwie rozpatrywane mogą być w kontekście czasu którego dotyczą (analiza retrospektywna, bieżąca, prospektywna), z punktu widzenia zastosowanych metod badawczych (analiza funkcjonalna, kompleksowa, decyzyjna), z uwagi na stopień szczegółowości opracowania (analiza ogólna i szczegółowa). W

23