Kjyoine prooiemy rmansow przedsiębiorstwa
rodzaju stanowi formę ograniczenia odpowiedzialności przedsiębiorstwa jednoosobowego a jej tworzenie jest uzasadnione zwłaszcza w celu rozbicia jednego wielkiego przedsiębiorstwa na mniejsze, formalnie niezależne od siebie części - w warunkach polskich dotyczy do głównie przedsiębiorstw państwowych. Na skutek tego ryzyko strat z prowadzonego przedsiębiorstwa rozkłada się szereg drobniejszych ryzyk połączonych z działalnością poszczególnych części przedsiębiorstwa, co może przyczynić się do lepszej ich kontroli. Spółka jednoosobowa stanowi również ulubioną formę przedsiębiorstw holdingowych, kiedy przedsiębiorstwo macierzyste tworzy w różnych celach niezależne od siebie oddziały, te zaś z kolei zawiązują dalsze spółki między sobą tworząc sieć prawnie odrębnych przedsiębiorstw.
Podobnie jak spółkę jednoosobową, za specyficzną potraktować można również spółkę z udziałem zagranicznym (joint ventures). Specyfika polega na odrębnym uregulowaniu zasad tworzenia tej formy działalności. Ustawa o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz. U. z 1991 r., nr 60, poz. 253) określa warunki dopuszczania podmiotów zagranicznych do uczestnictwa w dochodach z prowadzenia przedsiębiorstw na terenie kraju. Spółki z udziałem kapitału zagranicznego mogą być tworzone jako spółki kapitałowe (akcyjne lub z ograniczoną odpowiedzialnością). Są zatem przedsiębiorstwami międzynarodowymi w znaczeniu ekonomicznym, a nie prawniczym. Odrębność spółek jednoosobowych i spółek z udziałem zagranicznym nie zmienia faktu, że zasady ich funkcjonowania regulowane są generalnie przez ustawodawstwo dotyczące spółek.
Podejmowane w przedsiębiorstwie decyzje finansowe determinowane są przez szereg uwarunkowań. Generalnie podzielić je można na uwarunkowania wewnętrzne, zależne od przedsiębiorstwa oraz uwarunkowania zewnętrzne, tkwiące w bliższym i dalszym otoczeniu przedsiębiorstwa. Niektóre z podstawowych uwarunkowań wewnętrznych (cel główny i służąca jego realizacji strategia rozwoju, forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa) zostały już przedstawione. Inne ważne uwarunkowania (potencjał majątkowy i jego struktura, źródła finansowania majątku, sytuacja ekonomiczno-finansowa) będą szcze-gólowo charakteryzowane w dalszych partiach opracowania. Oczywiste jest, że na podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie, w tym również decyzji finansowych, mają również wpływ takie czynniki, jak: struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, system zarządzania, system ewidencji i księgowania, sposób obiegu dokumentacji, kwalifikacje i doświadczenie osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji, czy szeroko rozumiana infrastruktura w postaci sprzętu komputerowego, oprogramowania, nośników informacji itp. - nie są one jednak przedmiotem bezpośredniego zainteresowania nauki finansów. Skoncentrujemy uwagę na uwarunkowaniach zewnętrznych.
Rysunek 1.5. Relacje przedsiębiorstwa z otoczeniem
U podstaw zewnętrznych uwarunkowań decyzji finansowych przedsiębiorstwa tkwi, fakt iż funkcjonuje ono w określonym otoczeniu. Otoczenie przedsiębiorstwa obejmuje mikrootoczenie (otoczenie bliższe) oraz ma-krootoczenie (otoczenie dalsze). Relacje między przedsiębiorstwem a jego otoczeniem przedstawiono na schematycznie na rysunku 1.5.
Otoczenie bliższe odzwierciedla fakt, że przedsiębiorstwo funkcjonuje na określonym rynku i na określonym terytorium. Wchodzi zatem
43