Foto2343

ne ryzyko tak, aby zaniechało działań mogących prowadzić do eskalacji napięcia, jak również na udzieleniu poparcia państwu, które może być zagrożone.

Jak już wcześniej wspomniano, przedsięwzięcia podejmowane w tym przypadku mają przede wszystkim charakter polityczny i dyplomatyczny i mogą być realizowane zarówno przez przedstawicieli Polski, jak i przez organizacje, których Polska jest członkiem (NATO, ONZ, UE, OBWE). Można też podejmować działania wynikające z podpisanych umów międzynarodowych, np. Dokumentu Wiedeńskiego, Traktatu o Otwartych Przestworzach czy Traktatu o Silach Konwencjonalnych w Europie (CFE). Opcje zapobiegania zastosowane przez Polskę, analogicznie do wprowadzonych w ramach Sojuszu, mogą mieć charakter działań dyplomatycznych. Katalog przedsięwzięć zawarty w opcjach zapobiegania to raczej zbiór wskazówek, jakie działania można podjąć, a nie konkretny zestaw zadań. Ze względu na ich polityczny i dyplomatyczny charakter organami odpowiedzialnymi za ich uruchamianie mogą być te, które posiadają kompetencje w zakresie spraw zagranicznych, a więc: Prezes RM, Rada Ministrów, minister właściwy do spraw zagranicznych oraz Prezydent RP.

Środki reagowania kryzysowego

Obszary tematyczne środków reagowania kryzysowego zawarte w wykazie przedsięwzięć i procedur odpowiadają środkom reagowania kryzysowego zawartym w Instrukcji NCRS i zawierać będą następujące elementy:

1. Irygraf — jest to swoisty numer środka, wskazujący jednocześnie na jego merytoryczną zawartość. Trygraf składa się z trzech liter, gdzie pierwsza wskazuje na obszar tematyczny, druga na jeden z podobszarów, a trzecia na konkretny środek (np. dla środka QBB: Q oznacza obszar infrastruktury krytycznej, B - podobszar ochrony infrastruktury krytycznej, B - przygotowanie do zwalczania ataków komputerowych).

2.    Tytuł środka (np. przygotowanie do wprowadzenia nadzoru nad służbami informacji lotniczej), będący niejako tłumaczeniem trygra fu.

3.    Cel środka, gdzie określono, co ma zostać osiągnięte poprzez realizację zadań zdefiniowanych w danym środku.

4.    Zastosowanie środka, gdzie znajduje się informacja, w jakich przypadkach środek może mieć zastosowanie (operacje na podstawie art. 5 i/lub operacje spoza art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego).

5.    Udostępnianie środka, gdzie określone jest, czy dany środek znajduje się w pakiecie środków; które są udostępnione państwom nienałezącyni do NATO.

6.    fVxistawa prawna, gdzie wskazane są sojusznicze i krajowe akty normatywne, na podstawie których realizowane mogą być zadania określone w środku.

7.    Organ podejmujący decyzje, gdzie określony jest organ, który zgodnie z prawem i obowiązującą procedurą jest uprawniony do podjęcia decyzji o realizacji zadań przewidzianych w ramach danego środka.

8.    Zadania dla władz krajowych — konkretne działania, które (po podjęciu pozytywnej decyzji przez uprawniony organ) są realizowane przez wykonawców, czyli ministrów kierujących działami administracji rządowej, kierowników urzędów centralnych oraz wojewodów. Liczba zadań w ramach poszczególnych środków jest różna (od jednego do dziewięciu).

9.    Wykonawcy zadań odpowiedzialni za ich realizację. Zostali podzieleni na trzy kategorie: koordynatorzy, wykonawcy wiodący oraz współwykonawcy.

10. Dodatkowe potrzeby oraz ograniczenia w realizacji określonych w środku zadań. Mogą to być potrzeby finansowe (tzn. wykonawca jest w stanie wykonać zadanie tylko w przypadku otrzymania dodatkowych środków finansowych), prawne (np. zgodnie z obowiązującym prawem zadanie może zostać zrealizowane tylko w przypadku wprowadzenia któregoś ze stanów kwalifikowanych) lub inne.

Powyższe elementy będą znajdowały się w wykazie przedsięwzięć i procedur funkcjonującym na poziomie krajowym. Szczegółowe informacje dotyczące sposobu wykonania poszczególnych zadań, potrzebnych do tego sił i środków oraz ewentualnego zaangażowania jednostek podległych i nadzorowanych powinny się natomiast znaleźć w wykazach sporządzanych przez wykonawców (ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz wojewodów).

Proces wprowadzania środków reagowania kryzysowego może zostać zainicjowany w dwojaki sposób: na podstawie autonomicznej decyzji uprawnionego organu (np. RM) o realizacji zadań na poziomie krajowym lub po stosownej decyzji Rady Północnoatlantyckiej, jako formalna prośba do władz państw członkowskich o realizację zadań określonych w środkach reagowania kryzysowego. W drugim przypadku formalna prośba w postaci stosownej wiadomości NCRS trafi do RCB oraz do Dyżurnej Służby Operacyjnej Sil Zbrojnych RP. Jednak to na RCB spoczywa obowiązek uruchamiania odpowiednich procedur umożliwiających przeprowadzenie procesu wdrożenia środków reagowania kryzysowego.

Procedura ta rozpoczyna się od poinformowania przez RCB wykonawców zadań określonych w środkach wskazanych zawartych w wiadomości NCRS oraz zebraniu od nich informacji o możliwości ich realizacji oraz o ewentualnych przeszkodach. Następnie, w zależności od sytuacji, stosowna informacja przygotowywana jest na potrzeby organu podejmującego decyzję o wdrożeniu środków. Po podjęciu decyzji RCB przygotowuje tzw. raport implementacyjny i przekazuje go innym państwom członkowskim oraz cywilnym i wojskowym władzom Sojuszu.

Przeciwdziałanie zaskoczeniu

Są to działania o charakterze zapobiegawczo-ochronnym, których podstawowym celem jest zapewnienie Siłom Zbrojnym przetrwania i utrzymania zdolności do wykonywania zadań, a które muszą być podjęte w krótkim czasie po otrzymaniu ostrzeżenia o możliwości ataku. Efektem tych działań powinno być uzyskanie gotowości obronnej państwa czasu kryzysu. Przedsięwzięcia w ramach przeciwdziałania zaskoczeniu mogą mieć zastosowanie w sytuacji: