Foto2630

■■■i

liiyfys^Wtf w MWWMdsiń

być „diialanla obywateli pańsłwa, partii politycznych, ugrupowań społeczny^ cwiąsirów zawodowych, różnego rodzaju organizacji, grup nieformalnych, w ty| przwt^pczy

Pierwsza z przesłanek wprowadzenia etanu wyjątkowego odnosi się do (H*^u HSEl^r'    '

^{1    r}    .    •    ,    ..    ,    ^ wyczerpane, przy czym użycie tych formacji nie może zagrozić ich zdolności do re-

“W ^u"^rol“ P^4ń,,wa' ^lt,ńrn dol>’^c*y P^{Qdl,aW0Wych lnBtylUc l}    _lllacj| _zadnń wynikających I Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej I ratyfikowa-

zasad ich organizacji oraz Junltcjonowanla. Zdrożenie ustroju konslyiucy^^ _{umów mlędzynarodowych (ar(}, _{u utl}.,, ₂ mvl),

Uaw przewiduje również, analogicznie do uswk, możliwość zawieszenia organów jednostek samorządowych, jeżeli „nie wykazują dostatecznej skuteczno-

2. kagMlacja stanów nsdswy^jnyd? w polskim prswi# konstytucyjnym    47

Ib na wniosek premiera prezydent może postanowić o użyciu oddziałów i pod-oddziałów Sil Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do przywrócenia normalne* 50 funkcjonowania państwa, jeżeli dotychczas zastosowane siły i środki zostały

nogo musi być lego rodzaju, że podważa wprost konstytucją jako fundamej) ustrojowy,Z kolei przesłanka zagrożenia bezpieczeństwa obywateli {|t inlcrpntlowans Juko występowanie takiego etanu, „w którym życie, zdrt £ _w wykonywaniu zadań publicznych lub w reallMcji działań wynikających

wie oraz mienie obywateli są zegrożone w skali i natężeniu uniemożliwiaj) cym normalną egzystencję ogółu mieszkańców"*⁴. Trzecia przesłanka cioty czy porządku publicznego, który według doktryny obejmuje 3 elementyJ

1 przepisów o wprowadzeniu stanu wyjątkowego" (art. 12 ust. 1 usw).

Aby przywrócić porządek publiczny, organy porządku i bezpieczeństwa pub-icznego mogą także w trakcie obowiązywania stanu wyjątkowego wkroczyć na te-

stan normalnego funkcjonowania: 1) państwa I jego instytucji, 2) społeczoń t*n szkoły wyższej bez uprzedniego wezwania rektora (zawiadamia się go o wkro-

siwa oraz 3) gospodarki narodowej - oznacza to, że skorzystanie z przestoi kl zagrożenia porządku publicznego winno być uzasadnione okoliczności

zeniu) - jest to przykład ograniczenia autonomii uczelni wyższych (art 13 usw). W związku z tym, że zakres dopuszczalnych w okresie obowiązywania sta-

wystąpienła szeregu niebezpieczeństw o szczególnym charakterze, masowo ,_u wyjątkowego ograniczeń został zdeterminowany przewidzianą w art. 233 ust. 1

(onsty tucji jednolicie dla stanu wojennego i stanu wyjątkowego klauzulą o charakterze negatywnym, to jest wyłączającą możliwość jakiegokolwiek ograniczenia wy-nienionych tam opisowo praw i wolności, to skutek tego jest taki, iż również środ-Łl nadzwyczajne - ograniczenia innych praw i wolności, przewidziane w usw są wadzony z następujących względów: próbo zamachu stanu, masowy bandy v zasadzie identyczne z tymi, przewidzianymi w uswk.

cią naruszeń porządku: zasad działalności publicznych instytucji, urządzi użyteczności publicznej, zdezorganizowania egzystencji prowadzonej zgodrt w prawami społeczeństwa demokratycznego. Sposób rozumienia wskazany wyże) przesłanek prowadzi do wniosku, że stan wyjątkowy może zostać wprjj

tyzm, powszechne blokowanie dróg, zamieszki*.

W konstytucyjnej regulacji dotyczącej stanu wyjątkowego silnie podkreśl no czasowy aspekt możliwości jego obowiązywania. Możliwość jednokrotr go jego przedłużenia o 60 dni, i to tylko za zgodą Sejmu, chroni przed nndużyyfl nlem tej Instytucji oraz wzmacnia wydatnie rolę legislatywy (Sejmu).

Za wykonywanie działań przywracających konstytucyjny ustrój państwa, bd pieczeństwo obywateli lub porządek publiczny, a w szczególności koordynacji Ikott treli funkcjonowania administracji rządowej i samorządowej ustawa na mocy ag 9 usw czyni odpowiedzialnym Prezosa Rady Ministrów (jeżeli wprowadzono stal wyjątkowy na obszarze większym niż obszar jednego województwa) lub wojowi || (w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze lub części obszl ru jednego województwa).

Usw przewiduje instytucję odosobnienia (art. 17 ust. 1 usw), która może zo-pć zastosowana wobec osób mających ukończone 18 lot, w stosunku do których uchodzi uzasadnione podejrzenie, że pozostając na wolności będą prowadziły Izlałolność zagrażającą konstytucyjnemu ustrojowi państwo, bezpieczeństwu oby-loteli lub porządkowi publicznemu albo gdy odosobnienie jest niezbędne dla zapo-icienia popełnienia czynu karalnego lub uniemożliwienia ucieczki po jego popeł-leniu (instytucja nie jest przewidziana przez uswk). Odosobniona może również ostać osoba, która ukończyła lat 17, jeśli tzw. rozmowa ostrzegawcza⁹⁴, przepro-adzona przez organy Prokuratury, Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrzne-o, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej lub Służby Kontrwywiadu Wojskowego okazała się nieskuteczna (zob. ort. 17 ust. w zw. z art. 19 ust. 1 i 5 usw).

Decyzję administracyjną w przedmiocie odosobnienia wydaje wojewoda o jest na wykonywana przez właściwego komendanta wojewódzkiego Policji, który okonuje zatrzymania takiej osoby i jej przymusowego doprowadzenia do ośrod-

⁴ A. Cieszyński, Siany nadzwyczajni ni Konstytucji RP11997r., w: Wtjłdt w tycie nowej Konstytucji RtenyjwpolileJ Po/ttil XXXIX Ogólnopolska Kni/mncja Ktlcdr Pm* Konstytucyjnego. Księga Pamiątkowa, red. Z. Witkowski, Toruń 1998, i 180,

V Zob K, Prokop, op. (il77-79

⁴ M, Brzeziński, Simy iwihutymjiic w KonsIj/lucjL, & 206 orsz K. Prokop, op. dl,, s. 81-90.

⁴ M. Brzeziński, op.rO,,*. 206-207.

Wffdlug definicji uslnwowc) „Rozmowa oilrugawcza piilega im inlcMeiiin pouczenia o prawnych I otobltlych tkulkach nicprzt-"Ugania porządku prawnego oraz niestosowania alf do mlalonydi Kn czai shiijii wy/ylkowrgo ograniczali wolnoM i praw człowieka i yimlela. (arl. 19 utl. 5 usw).