Podstawowe typy struktury organizacyjnej
]b
Strukturę organizacyjną o tak sformułowanej funkcji można rozpatrywać ze względu na pięć cech. Są nimi (rys. 1):
- hierarchia, będąca .....układem podrzędności i nadrzędności
składników organizacji (...)” (Organizacja i zarządzanie, 2001, s. 75),
STRUKTURA ORGANIZACYJNA
STRUKTURALIZACJA
ELEMENTÓW
STRUKTURALIZACJA
DZIAŁAŃ
A |
A |
A |
A |
A |
Z_\ |
Z_\ |
/—A |
AA |
AA |
/ ,\ |
/ \ |
/-\ |
/—\ |
/ ..... |
Stopień |
Stopień |
Stopień |
Stopień |
Stopień |
zróżnicowania |
skoncentrowania |
ograniczenia |
ograniczenia |
ograniczenia |
w pionie ról |
uprawnień |
dowolności |
dowolności |
dowolności działań |
organizacyjnych |
do podejmowania decyzji na poszczególnych szczeblach hierarchii albo stopień autonomii poszczególnych szczebli w prowadzeniu działań |
uczestników w wyborze zadań (obowiązków) |
działań przez niepisane zwyczaje i ujednolicone sposoby postępowania |
przez przepisy |
Rys. 1. Cechy struktury organizacyjnej wraz z ich miernikami Źródło: opracowanie własne na podstawie pracy: Mrela K.. 1983
- centralizacja, określająca wewnętrzną władzę w organizacji, a więc rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych w kwestiach istotnych dla organizacji. Odzwierciedla ona z jednej strony rozproszenie (lub koncentrację) władzy, a z drugiej - autonomię (lub uzależnienie) organizacji w prowadzeniu przez nią wewnętrznych działań,
i specjalizacja, charakteryzująca wynikający z podziału pracy stopień ograniczenia dowolności zachowali uczestników organizacji w realizacji zadań i obowiązków organizacyjnych,
- standaryzacja, dotycząca typowości działań i zachowań, która wynika z przyjętych w organizacji ujednoliconych sposobów postę-