Image 55

FUNKCJE POPYTU

Popyt konsumenta na produkty i usługi zależy od wielu czynników, które szczegółowo omówiliśmy w części książki dotyczącej popytu. Z jednej strony na popyt konsumenta wpływają jego gusty wyrażone w formie krzywych preferencji konsumenta (krzywych obojętności). Rzeczywiste możliwości zakupu dóbr przez konsumenta zależą jednak od wielkości dochodu, którym rozporządza konsument w momencie podejmowania decyzji oraz od cen kupowanych dóbr, które ukształtowały się na rynku.

Przyjmując, że preferencje konsumenta wyrażone w postaci krzywych obojętności są dane, funkcje popytu konsumenta możemy zapisać następująco:

DD_X = i;(P_xł P_y, ..., DP)

DD_y = f₂ (P_x, P_y, .... DP),

gdzie: DD_x, DD_y oznaczają popyt konsumenta na dobro X i Y, P_x, P_y są cenami dobra X i Y, natomiast DP oznacza dochód pieniężny konsumenta.

Ceny dóbr oraz dochód wyznaczają ograniczenie budżetowe konsumenta, którego forma graficzna przybiera postać linii budżetowej. Zmiany dochodu oraz zmiany cen powodują przesuwanie się linii budżetowej konsumenta.

Nakładając na zbiór krzywych obojętności różnorodne ograniczenia budżetowe konsumenta (różne linie budżetowe wynikające ze zmian dochodu konsumenta lub zmian cen dóbr) możemy wyznaczyć popyt konsumenta na dobra X i Y biorąc pod uwagę optymalne, czyli maksymalizujące użyteczność, kombinacje konsumpcji obydwu dóbr.

Funkcje popytu są funkcjami jednorodnymi stopnia zerowego. Oznacza to, że wielkość popytu konsumenta nie ulega zmianie jeżeli ceny i dochód zmieniają sie równocześnie w tych samych proporcjach.

Wykorzystując zasadę ceteris paribus możemy analizować zmiany popytu konsumenta w zależności od zmian dochodu, oraz w zależności od zmian cen dóbr.

POPYT A ZMIANY DOCHODU KONSUMENTA

Wzrost dochodu nominalnego konsumenta przesuwa, ceteris paribus, linię budżetową w górę, natomiast spadek dochodu przesuwa linię budżetową w dół. Założenie ceteris paribus odnosi się w tym wypadku do cen dóbr, które traktujemy jako niezmienne. Ponadto zakładamy, że dochód konsumenta jest wydatkowany w całości na zakup dóbr, czyli że konsument nie> oszczędza części swojego dochodu.

Warto również przypomnieć, że nachylenie linii budżetowej zależy od relacji cen dóbr, które z założenia nie ulegają zmianie. W rezultacie nowa linia budżetowa jest równoległa do poprzedniej.

111