Image0043

przyzwyczajonych w czasie wojny do życia blisko miejsca walki. Tamtego dnia było tak samo. 1 kiedy muzułmanie ponieśli porażkę, wielu z nich zostało zabitych¹. Pokonani szukali ratunku w centralnej części oddziałów, gdzie znajdował się Saladyn. Gdyby Frankowie wiedzieli, że była to klęska, naciskaliby na nich i klęska okazałaby się trwała, a muzułmanie zostaliby zniszczeni. Jednak w pobliżu muzułmanów był gęsty las, do którego weszli. Frankom wydawało się, że to podstęp, więc zawrócili. W ten sposób skończyło się rozpaczliwe położenie muzułmanów. Spośród Franków zginął wielki hrabia², jeden z ich fałszywych bogów. Spośród muzułmanów zabito niewolnika Saladyna o imieniu Iyyźłz at-TawTl³, któremu przypisywano odwagę i męstwo. Nie miał sobie równych w tamtym czasie. I kiedy zatrzymali się Frankowie, zatrzymali się też muzułmanie i ściągnęli oporządzenie⁴ swym koniom. Następnie Frankowie wyruszyli do Jafy⁵ i zatrzymali się, gdy tam dotarli. Nie było tam żadnego muzułmanina, więc zajęli miasto.

Kiedy muzułmanie ponieśli porażkę w Arsuf, o czym już wspomnieliśmy, Saladyn ruszył do Ar-Ramla⁶, spotkał się ze swoimi emirami, radząc się co dalej robić. Poradzili mu zniszczenie Askalonu, mówiąc: „Widziałeś co nam się przytrafiło wczoraj. Kiedy przyjdą Frankowie, a my staniemy im naprzeciw zagradzając [miasto], oni bez wątpienia będą z nami walczyć, by zająć miasto, a nas zmusić do odwrotu. Jeżeli to się wydarzy, to powtórzy się sytuacja spod Akki. Nasza sytuacja jest trudna, ponieważ wróg [51] wzrósł w siłę po zajęciu Akki i przejęciu tego, co w niej było z broni i innych [dóbr]. Zostaliśmy osłabieni przez to, co wymknęło się z naszych rąk. Jakkolwiek odbudowanie miasta nie potrwa długo.” Saladyn nie pozwolił na zburzenie miasta i wyznaczył ludzi, którzy mieli wejść do miasta i bronić go. Nikt się na to nie zgodził. Doradcy rzekli do niego: „Jeśli chcesz go bronić, to wejdź z nami ty* lub jeden z twoich najstarszych synów, a jeśli

tego nie uczynisz, to żaden z nas nie wejdzie do niego [miasta], aby nie spotkało nas to, co spotkało lud Akki.”

Gdy Saladyn zobaczył jak się miały sprawy, ruszył do Askalonu i rozkazał zniszczenie go. [Miasto] zostało zniszczone dziewiętnastego dnia miesiąca Sa‘ban [587 AH-11 IX 1191], a pochodzące z niego kamienie zostały wrzucone do morza⁷. Zniszczone zostały ponadto znajdujące się w nim dobra i zapasy przeznaczone dla sułtana oraz niezliczona trzoda. Zmazany został wszelki ślad po mieście, żeby Frankowie nie skierowali się w tamtą stronę. Kiedy ci usłyszeli o zniszczeniach, pozostali jednak na swoim miejscu. W czasie kiedy Frankowie zdobyli Akkę, pewien markiz, oby go Bóg przeklął, wyczuł ze strony króla Anglii spisek. Uciekł zatem do Tyru, który był w jego rękach. Był on pośród Franków mężem roztropnym i odważnym, a wszystkie wojny były podsycane właśnie przez niego. Kiedy został zniszczony Askalon, napisał do króla Anglii następujące słowa: „Taki jak ty nie powinien być królem, ani dowodzić wojskiem! Słyszysz, że Saladyn zniszczył Askalon i pozostajesz na swoim miejscu! O, niewierzący! Kiedy dotarła do ciebie wiadomość, że Saladyn zaczął je niszczyć, powinieneś był ruszyć do niego od razu i zmusić go do opuszczenia [miasta]. Posiadłbyś je bez problemu, bez walki i bez [52] oblężenia. Saladyn nie zniszczyłby [miasta] i nie byłby w stanie go zachować. Na rany Mesjasza! Gdybym był z tobą, Askalon byłby dzisiaj w naszych rękach i co najwyżej jedna wieża zostałaby zniszczona.” Kiedy Askalon został zniszczony, Saladyn udał się stamtąd do Ar-Ramla drugiego dnia miesiąca ramadSn [587 AH-23 IX 1191]. Zniszczył tam twierdzę oraz kościół Ludd⁸. Podczas wyprawy Saladyna na Askalon, oddziały na czele z królem Al-‘Adil Abu Bakr AyyQb były skierowane na Franków. Saladyn udał się do Jerozolimy po zniszczeniu Ar-Ramla, dokonał przeglądu znajdujących się w mieście zapasów i broni. Zadecydował o wzmocnieniu [miasta] i o tym, czego [miasto] potrzebowało. Następnie wrócił do obozu ósmego dnia miesiąca ramadan [587 AH-29 IX 1191]. W tych dniach król Anglii opuścił Jafę, a wraz z nim [wyszła] grupa Franków ze swoich

41

1

^lsi Opis bitwy pod Arsufem, 7 IX 1191 roku; Baha’ ad-DIn 174-176.

2

¹⁸⁴ Zapewne mowa o Jakubie z Avesnes (ok. 1150-1191).

3

   At-Tawfl tzn. wysoki; Baha^ł ad-DIn o nim nie pisał.

4

   Tzn. siodła i ewentualnie przytroczoną do nich broń.

5

   Jafa lub Jaffa - obecnie cześć Tel-Awiwu, stolicy Izraela.

6

   Ramia, hebr. -»’?n - małe m. w śród. Izraelu.

7

^,M Baha¹ ad-DIn 177-178.

8

^m Ludd, hcbr. Lod, ar. Al-Ludd, łac. Lydda- małe m. w śród. Izraelu.