TYPOLOGIE OSÓB AUTYSTYCZNYCH
1. VYg zakresu kontaktów społecznych ( Wing, Prizanl, Schiller)
I. Osoby aktywnie unikające kontaktów społecznych, powściągliwe i pełne rezerwy:
• powściągliwość i obojętność w większości sytuacji (z wyjątkiem tych, które zaspokajają specyficzne potrzeby);
• małe zainteresowanie społecznymi aspektami kontaktu;
• nikłe oznaki wchodzenia w werbalne lub niewerbalne interakcje;
• rzadkie oznaki współuczestniczenia z innymi osobami w jakiejś aktywności;
• slaby kontakt wzrokowy, aktywne unikanie patrzenia w oczy;
• ewentualne występowanie powtarzalnych, stereotypowych zachowań;
• nieuświadamianie sobie zmian w otoczeniu przez niektóre z tych osób, np. wejście kogoś do pokoju;
• deficyty poznawcze - od umiarkowanych do znacznych
II. Osoby pasywne, biernie akceptujące kontakty ale ich nie poszukujące
• ograniczona spontaniczność w sytuacjach społecznych;
• akceptacja inicjowania interakcji przez innych, dorosłych i dzieci;
• odczuwanie malej przyjemności z kontaktów społecznych 9aktyvvne odrzucanie występuje rzadko);
• dziecko może porozumiewać się werbalnie lub niewerbalnie;
• bezpośrednia echolalia występuje częściej niż odroczona;
• zróżnicowany stopień deficytów poznawczych
III. Osoby aktywne w specyficzny sposób, wchodzące w kontakty wyłącznie z własnej inicjatywy i narzucające im najczęściej stereotypowy przebieg
• spontaniczne wchodzenie w kontakty społeczne, częściej z dorosłymi niż z innymi dziećmi;
• interakcje mogą zawierać powtarzalne, idiosynkratyczne wzorce zachowań (np. bezustanne powtarzanie pytań, rytuały werbalne);
• interakcje mogą służyć do komunikowania się lub nie, występuje echolalia zarówno bezpośrednia, jak opóźniona;
• brak lub małe umiejętności wchodzenia w role: słaba percepcja potrzeb nadawcy, brak modyfikacji złożoności wypowiedzi lub jej stylu, problemy ze zmianą tematu;
• zainteresowanie raczej rutynowym przebiegiem interakcji niż jej treścią,;
• niektóre z tych dzieci mogą być bardzo świadome reakcji (zwłaszcza ekstremalnych) innych osób;
• osoby te są mniej akceptowane społecznie niż grupa pasywna (ze względu na aktywne naruszanie kulturowo zdeterminowanych konwencji społecznych).