IMG
72

4.    Topniki rutylowo-krzemianowe (RS)

Topniki tego rodzaju zawierają TiO, + SiO, > 50% i TiO, > 20%. W procesie spawania powodują znaczne wypalanie manganu i wysoki wzrost zawartości krzemu w stopiwie. Dlatego też mogą być używane w połączeniu z drutami o średniej lub dużej zawartości manganu. Ciągliwość uzyskanych spoin jest ograniczona przez stosunkow'0 dużą zawartość tlenu. Obciążalność prądowa tych topników jest umiarkowanie wysoka, co umożliwia spawanie z dużą prędkością zarówno pojedynczym drutem, jak i wieloma drutami. Typowym zastosowaniem topników tego typu jest spawanie dwuwarstwowe (jedna warstwa z każdej strony złącza) rur o dużej średnicy.

5.    Topniki glinianowo-rutylowe (AR)

Topniki te zawierają A1,0₃ + Ti0₂> 40%. Podczas ich stosowania w średnim stopniu zachodzi przechodzenie krzemu i manganu do stopiwa. Z powodu dużej lepkości żużla topniki tego rodzaju mają wiele korzystnych właściwości eksploatacyjnych, takich jak uzyskiwanie spoin o dobrym wyglądzie, możliwość stosowania dużej prędkości spawania i łatwa usuwal-ność żużla, zwłaszcza w wypadku spoin pachwinowych. Topniki te można stosować podczas spawania prądem stałym, a także przemiennym, dlatego też nadają się one do spawania zarówno jednym drutem, jak i wieloma drutami. Z powodu stosunkowo wysokiej zawartości tlenu zapewniają przeciętne właściwości mechaniczne złącza. Główny obszar ich zastosowania obejmuje spawanie cienkościennych zbiorników i rur, spawanie konstrukcji rurowych ze ścianami, rur o małym przekroju oraz wykonywanie spoin pachwinowych w konstrukcjach stalowych i przemyśle okrętowym.

6. Topniki glinianowe zasadowe (AB)

Topniki te zawierają A1,0₃ + CaO + MgO > 40%, Al,0, > 20% i CaF₂ <22. W średnim stopniu zapewniają one przechodzenie manganu do stopiwa. Ze względu na dużą zawartość A1,0, ciekły żużel występuje przez krótki okres (tzw. krótki żużel), co stwarza optymalną równowagę między jakością i właściwościami spoiny a właściwościami użytkowymi topnika. Właściwości użytkowe tych topników są dobre i ze względu na zasadową charakterystykę żużla (średnia zawartość tlenu) można przy ich udziale uzyskać spoiny o dobrej ciągliwości, zwłaszcza w wypadku spawania dwustronnego. Topniki te są szeroko używane do spawania konstrukcyjnych stali niestopowych i niskostopowych w różnych obszarach zastosowań. Mogą być stosowane przy spawaniu prądem stałym i przemiennym, z wykorzystaniem spawania wielowarstwowego lub dwustronnego dwuściegowego.

7. Topniki glinianowo-krzemianowe (AS)

Topniki tego rodzaju zawierają A1₂0₃ + SiO, + ZrO, > 40%, CaF, + MgO > 30% i ZrO, > 5. Oddziaływanie metalurgiczne tych topników jest zazwyczaj neutralne, lecz przy ich stosowaniu możliwe jest wypalanie się manganu. Z tego powodu zaleca się stosować je w kombinacji z drutami o zwiększonej zawartości manganu (na przykład druty S3, oznaczenie według PN-EN 756). W wyniku stosunkowo wysokiej zasadowości żużla otrzymuje się spoinę o wysokiej czystości i niskiej zawartości tlenu. Zasadowy charakter i niska lepkość żużla powodują, że topniki te charakteryzują się ograniczoną obciążalnością

182