IMG73

Rys. 6.76. Linie przystankowe (prążki) na powierzchni lica spoiny wykonanej wiązką elektronów

6.7.3. Stopień wymieszania spoiny

W większości przypadków proces spawania jest prowadzony z dodatkiem spoiwa. Nie zawsze jednak spoiwo ma skład chemiczny taki sam jak materiały spawane. Jeżeli skład chemiczny jest taki sam, proces spawania jest uważany za homogeniczny. Jeżeli spoiwo ma inny skład niż spawany materiał lub łączone metale różnią się składem, proces spawania jest uważany za heterogeniczny. Ogólnie przyjętą zasadą jest dobór spoiw-a o tym samym lub zbliżonym składzie chemicznym. Wybór taki zapewnia w złączu:

-    pełną zgodność właściwości chemicznych, fizycznych i mechanicznych,

-    jednakową odporność korozyjną.

Nie zawsze jednak istnieje możliwość wykonania połączenia przy zastosowaniu spoiwa o tym samym składzie chemicznym. Dlatego też spoiwa o innych składach są stosowane często, a niekiedy wręcz wymagane. Na przykład podczas spawania materiałów zawierających składniki łatwo parujące spoiwo powinno mieć więcej składnika ulegającego odparowaniu, aby po procesie spawania skład chemiczny spoiny był właściwy. Podobnie jest w wypadku spoiw służących do wykonania połączeń odpornych na korozję. Z reguły spoina ze względu na strukturę odlewu i występujące niejednorodności ma niższą odporność korozyjną. Dlatego też dobrane spoiwo powinno zawierać więcej składników zapewniających wysoką odporność korozyjną złącza.

W procesie spawania elementy łączone i spoiwo topią się, tworząc spoinę. Stopień wymieszania tych materiałów w spoinie (stopień rozcieńczenia spoiwa) zależy od typu połączenia, sposobu ukosowania krawędzi oraz od parametrów spawania. Masę stopionych materiałów można wyrazić przez pole powierzchni określone na przekroju poprzecznym spoiny. Rysunek 6.77 pokazuje sposób obliczania stopnia wymieszania materiałów w spoinie:

a + b + c a + b + c + d

100%

(6.12)

283