IMG91

nie to pozostaje bez zmian, wskutek czego w wysokich temperaturach z cieczy wydzielają się węgliki w formie eutektycznej. Są to złożone węgliki tytanu (lub niobu) zawierające w roztworze nieco chromu i żelaza. Z doświadczenia wiadomo, że węglik ten jest atakowany przez kwasy, przy czym atak jest prawdopodobnie ułatwiony przez jego dendrytyczny kształt.

Możliwe jest również inne wyjaśnienie przedstawione schematycznie na rysunku 8.111. Punkt 1 położony bardzo blisko linii wtopienia podczas spawania jest nagrzewany do temperatury powyżej 1250°C (temperatury solvus rozpuszczania TiC), a następnie szybko chłodzony. W obszarze tym węgliki tytanu (niobu) zostaną rozpuszczone. Szybkie studzenie po spawaniu i mała szybkość dyfuzji nie pozwalają na ponowne ich wydzielenie. Nie wydzielają się również węgliki chromu, węgiel pozostaje zatem w roztworze. Gdy strefa wpływu ciepła, w której rozpuściły się węgliki TiC, zostanie ponownie nagrzana do zakresu temperatur 65(H850°C, w których możliwe jest wydzielanie się węglika chromu (wyżarzanie odprężające lub spawanie wielowarstwowe), TiC nie wydzieli się, gdyż ten zakres temperatur dla jego wydzielania jest zbyt niski. TiC będzie się wydzielał, gdy obszar przyspoinowy zostanie nagrzany do wyższej temperatury (zbliżonej do temperatury maksymalnej szybkości wydzielania TiC pokazanej na rysunku 8.11 lc).

wydzielanie Cr₂₃C₆ na granicach ziaren

Rys. 8.111. Schemat mechanizmu korozji nożowej stali austenitycznych stabilizowanych tytanem lub niobem: a) krzywa solvus granicznej rozpuszczalności TiC w austenicie, b) cykle cieplne odpowiadające punktom 1 i 2, c) krzywa wydzielania TiC, d) schemat mikrostruktury [16]

Obecność węgla w roztworze powoduje więc wydzielanie na granicach ziaren węglika chromu, uwrażliwiając ten obszar na korozję międzykrystaliczną. Obszary nagrzane do niższych temperatur (punkt 2) nie są podatne na korozję z powodu braku wolnego węgla w austenicie. Strefa, w której węglik tytanu rozpuścił się i która została uwrażliwiona na

501