IMG01 (1024 xv8)

w Rosji od 1817 r„ w Niemczech (Prusy) od 1819, w USA od 1827, w Polsce (Jeziorna) od 1834 r.

•    W 1843 r. Niemiec F.G. Keller wynalazł ścier drzewny, a w 1845 r. H. Voelter skonstruował pierwszy ścierak.

. W 1853 i 1854 r. Anglicy Ch. Watt i H. Burges oraz Francuz Mellies opatentowali metodę roztwarzania surowców roślinnych przy użyciu NaOH. W 1854 r. w Royersford, USA uruchomiono produkcję masy celulozowej z drewna. W Europie fabrykę taką uruchomiono w Anglii w 1866 r. Następne fabryki powstawały szybko jedna po drugiej w Anglii, Niemczech, Szwecji, Kanadzie i innych krajach (Surewicz 1971). Liczne małe papiernie produkujące wyłącznie papier czerpany ze szmat nie wytrzymywały konkurencji i po 1860 r. zaczęły bankrutować.

•    W końcu XX w. nowoczesne maszyny papiernicze miały już szerokość do 10 metrów i szybkość przesuwu wstęgi do 100 km/godz.

Z industrializacją wielkoprzemysłową ściśle związana jest automatyzacja. Maszyny proste (dźwignia, klin, krążki, kołowrót, gwint, przekładnia zębata) zostały opisane już w I w. przez Herona z Aleksandrii (Nowa Encyklopedia PWN 1995). Początek automatyzacji w zakładach przemysłowych sięga połowy XVIII w. Najstarszymi automatami przemysłowymi były regulatory: zawór bezpieczeństwa (regulator ciśnienia) zastosowany w autoklawie przez D. Papina w 1679 r., regulator poziomu wody w kotle parowym skonstruowany przez l.l. Połzunowa w 1765 r. oraz regulator prędkości obrotowej maszyny parowej zastosowany przez J. Watta w 1784 r. W latach dwudziestych XX w. powstaje automatyka jako nowa dyscyplina naukowa, obejmująca teorię samoczynnego regulowania, sterowania i kontrolowania różnych procesów i czynności. Po I wojnie światowej rozpoczyna się automatyzacja zarówno pojedynczych maszyn, jak i całych linii produkcyjnych głównie w przemyśle chemicznym i w energetyce. W latach pięćdziesiątych XX w. powstały pierwsze całkowicie zautomatyzowane zakłady przemysłowe (Encyklopedia odkryć i wynalazków 1988). Np. w zakładach celulozowo-papierniczych od lat siedemdziesiątych XX w. stosowane są automatyczne metody kontroli i regulacji wilgotności papieru (oparte na pomiarze absorbancji widma spektroskopowego

20