Tróttta witaminy A. W postaci naturalnej witamina A występuje: w tranie, w wątrobie (zwierząt rzeźnych, drobiu f ryb), nerkach, sercu, maśle, żółtku, śmietanie, mleku pełnym, tłustych serach. W produktach roślinnych występuje prowitamina A. pod postacią żóltopomaraóczo-wcgo barwnika — karotenu, który ustrój przetwarza na czynną witaminą A. Karoten występuje w ogromnych ilościach przede wszystkim w marchwi, w zielonej pietruszce i szpinaku, a poza tym:, w dyni pomarańczowej, pomidorach, brukwi, morelach, melonach, brzoskwiniach i wszystkich warzywach zielonych (karoten w warzywach zielonych wystąpuje łącznie z chlorofilem).
W żywieniu dzieci wielką wagą przywiązujemy do wy-
Produkty zawierające najwięcej witaminy A.
/ej wymienionych warzyw, gdy i są one w wielu wypadkach tańszym źródłem witaminy A niż produkty zwie-rzece. • • fi k,
Si raty witaminy A. Witamina A jest wrażliwa na światło (zwłaszcza słoneczne), tlen z powietrza I długotrwale działanie wysokiej temperatury. Nie należy więc przechowywać na świetle i w przejrzystych szklanych odkrytych naczyniach takich produktów, jak: masło, śmietana, mleko itp., jak również gotować potraw ponad określony czas (mleko, wętroba).
WITAMINA D (KALCYFEROL)
Niedobór witaminy D w organizmie dziecka powoduje głębokie zaburzenia we wchłanianiu wapnia i fosforu, czego następstwem są charakterystyczne zmiany w układzie kostnym, znane jako krzywico. Stąd wywodzi się nazwa „witamina przeciwkrzywicza”. Przy niedoborze witaminy D mniej soli wapnia wchłania się w jelitach, co z kolei powoduje obniżenie wapnia we krwi i niedostateczne odkładanie się go w kościach. Krzywica jest dla małego dziecka chorobą całego ustroju nie tylko dlatego* że deformuje układ kostny, ale również dlatego, że zmniejsza odporność dziecka, z czym wiąże się skłonność do zakażeń, zwłaszcza dróg oddechowych (zapalenia płuc). Ponadto osłabia układ mięśniowy, a tym samym hamuje rozwój ruchowy dziecka, gdyż mięśnie I więssd la są wiotkie I słabe.
Witamina D występuje tylko w niektórych produktach spożywczych i to w bardzo małych ilościach, dlatego md nie jesteśmy w stanie pokryć dziennego zapotrzebowania dziecka na tę witaminę wyłącznie za pomocą pokarmów. Stosunkowo dobrym źródłem witaminy D są ryby morskie (śledź, sardynki, makrela) i grzyby, ale produkty te nie odgrywają roli w codziennym żywieniu małego bko ka. W produktach mlecznych (masło* śmietana, susy. Je