IMGx90

Próbii określenia postawy

Mając na uwadze dane filozofii realizmu umiarkowanego ora/ clone psychologiczne, będziemy w naszych badaniach przez „postawę” rozumieli w miarę zwarli) integrację sfery intelektualnej, emocjonalnej i wołitywnej życia wewnętrznego, którą to integracje cechuje relacja pośrednia lub bezpośrednia wobec całej rzeczywistości świata zewnętrznego i wewnętrznego. Kształtuje się ona na drodze osobniczego rozwoju i zależy od jasnych i ostrych pojęć, od środowiska w szerokim tego słowa znaczeniu, od nabytej wiedzy i doświadczę-nia^,h. Tak rozumiana postawa wydaje się obejmować wszystko, co ją tworzy. Do treści pojęcia postawy należy również przedmiot. Wiadomo, że przedmiot postawy może być wieloraki, może nim być nie tylko świat materii, ale i świat ducha, a więc duchy dobre i duchy złe. Bóg i Antybóg, Antychryst czyli szatan. Człowiek mając zdolność do symbolizowania żyje w święcie otwartym w nieskończoność, jest bytem adorującym, religijnym. W. Prężyna rozumie przez postawę względnie stałe ustosunkowanie się człowieka w gotowości do negatywnych, pozytywnych lub obojętnych reakcji wobec treści przedmiotu¹⁷. Tak rozumiana postawa stanowi względnie trwały system, który składa się z trzech funkcji: I. Funkcja intelektualno-poznawcza; 2. Funkcja emocjonalno-dążenio-wa; 3. Funkcja relacji. Czwarty element to już być może nie tyle funkcja, ile raczej treść samego przedmiotu. Wyżej wymienione funkcje różnią się złożonością i wartością, zaś wszystkie, jako całość, tworzą określoną zawartość postawy, innymi słowy tworzą strukturę postawy ^H.

Przedstawiona koncepcja jest przydatna do refleksji nad tekstem Nowego Przymierza. Odnośnie do funkcji relacyjnej trzeba podkreślić jeszcze jeden bardzo ważny faktor w postawie. Relacja podmiot- przedmiot może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Relacja człowieka do Chrystusa powinna być lak silna i bezpośrednia, że żadne uboczne sprawy nic będą w stanic tej relacji zachwiać, np. wiedza lub osobiście nabyte doświadczenie o niewłaściwym stylu życia przedstawiciela hierarchii Kościoła. W relacji podmiot przedmiot może znajdować się czynnik trzeci. Ktoś wierzy w Kościół święty, deklaruje się jako katolik, ponieważ Polak jest papieżem. W takim przypadku wiadomo, że /. chwilą objęcia stolicy Piotra przez osobowość słabszą lub innej narodowości czy rasy relacja ta automatycznie ulegnie zmianie; w miejsce miłości może zrodzić się postawa rozczarowania, a nawet nienawiści wobec Kościoła świętego. Bezpośrednią relację podmiot-przedmiot doskonale opisuje Apostoł Paweł; warto ten tekst zacytować w całości; „Któż może nas odłączyć od miłości

" Zob. również A. J. Nowak QFM, Osoba konsekrowana, I. Ślub ubóstwa. Lublin 1992. s. 45.

¹' Por. Intensywność postawy religijnej a osobowość, Lublin 1:97 '. s, 26.

^IM Por. tamże.». 25.