larsen0211

10. Czynność serca 211

wego, a w 20% w wyniku różnicy ciśnień pomiędzy dużymi naczyniami żylnymi lub też pomiędzy przedsionkami i komorami. Inaczej sytuacja przedstawia się w czasie przyspieszonej akcji serca: wtedy okres skurczu przedsionków łączy się bezpośrednio z fazą szybkiego napełniania komór i dodatkowo zwiększa wypełnienie serca. Objętość krwi znajdująca się w lewej komorze na końcu skurczu określana jest jako objętość końcoworozkurczowa.

1.1 Objętości serca

w poszczególnych fazach pracy serca

W przebiegu czynności serca można wyróżnić objętości końcoworozkurczową i końcowoskurczo-wą, a ponadto frakcję wyrzutową (zob. pkt 4.2).

Objętość końcoworozkurczowa. Na końcu rozkurczu obydwie komory mają największą objętość. Jest to objętość końcoworozkurczowa (EDV

-    end-diastolic volume).

-    Objętość końcoworozkurczowa lewej komory wynosi 70±20 ml/m².

Największa wartość EDV jest w spoczynku, w pozycji leżącej. Po przyjęciu pozycji siedzącej lub stojącej ulega ona zmniejszeniu.

Wielkość EDV lewej komory można zmierzyć metodą angiograficzną, mimo że wynik takiego pomiaru jest nieco zawyżony, gdyż nie uwzględnia przestrzeni zajmowanej przez mięśnie brodawko-wate i beleczki mięśniowe. Natomiast dopuszczalny jest mniej dokładny pomiar angiokardiograficz-ny EDV prawej komory.

Objętość końcowoskurczowa. Objętość krwi pozostała w lewej komorze pod koniec skurczu, a więc po całkowitym zakończeniu wyrzutu krwi, nosi nazwę objętości końcowoskurczowej. - Objętość końcowoskurczowa wynosi 44—55 ml/rn².

1.2 Wartości ciśnień w czasie cyklu pracy serca

W czasie pracy serca wartości ciśnienia zmieniają się zależnie od fazy cyklu (ryc. 10.1 i 10.2).

Ciśnienie skurczowe. Jest ono generowane skurczem lewej komory i zależy od oporu obwodowe-

żyła główna górna

tętnica płucna---

prawy przedsionek

zastawka tętnicy — płucnej

zastawka trójdzielna

żyła główna dolna -prawa komora---

łuk aorty

żyły płucne lewe

lewy przedsionek

zastawka aortalna zastawka mitralna

lewa komora

Ryc. 10.2 Przepływ krwi w sercu i rozkład ciśnień (w mmHg).